تبیین علل شکل گیری کانون های جرم خیز در بافت های فرسوده بر اساس نظریه مکان انحرافی در منطقه 12 کلان شهر تهران

مقدمه: فرصت ها و موانع مکانی- فضایی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان عوامل تشویق کننده یا بازدارنده در مقابل وقوع جرایم عمل می کنند. براساس آمار رسمی، میزان جرایم ارتکابی منطقة 12، بیش از سایر مناطق شهر تهران است. منطقه 12 دارای 3.17 درصد کل جمعیت و 2.7 درصد  کل مساحت شهر تهران است، اما 9.32  درصد جرایم شهر تهران در آن رخ داده است. هدف پژوهش حاضر تبیین علل شکل گیری کانون های جرم خیز در منطقه 12 کلانشهر تهران بر اساس مولفه های نظریۀ مکان انحرافی (مشتمل بر فقر، فرسودگی، تراکم، کاربری اراضی و سیالی جمعیت) است. داده و روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعة آماری پژوهش، شامل محدودۀ قانونی منطقۀ 12 در سال 1395 است. حجم نمونه شامل 70 نفر از خبرگان، کارشناسان، مدیران، انجمن‌های مدیریت و مشارکت شهری شهروندی و منطقه شهرداری 12 است که به صورت گلوله برفی انتخاب شده اند. همینطور جرایم به وقوع پیوسته در سال 1395، مبنای تحلیل های آماری قرار گرفته اند. از روش های آماری گرافیک مبنا در محیط سامانۀ اطلاعات جغرافیایی و آمارۀ t استفاده شده است. از نرم افزارهای arc gis و spss برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته‌ها: بر اساس یافته های پژوهش، تمرکز جرم در پهنه های ارگ پامنار، فردوسی-لاله زار، بهارستان سعدی، مختاری تختی، ژاله آبسردار قیام، کوثر، دروازه غار شوش و سیروس است. بیشترین درصد جرایم در بلوک های  60 -40، 80-60، 100-80 درصد بی دوام رخ داده است. به ترتیب بیشترین جرم در کاربری های تجاری (55 درصد کل جرایم)، مسکونی (21.07 درصد)، خدماتی (9.82 درصد)، صنعتی و کارگاهی (6.96 درصد)، حمل و نقل و انبارداری (4.46 درصد) و فضای سبز (1.78 درصد) اتفاق افتاده است. سیال بودن جمیعت شب (240 هزار نفر) و روز(2 میلیون نفر)  موجب پدیده  شب مردگی و جرایم شهری در این منطقه شده است. نتیجه‌گیری: بر اساس آزمون t تک‌نمونه ‎ای، مقدار معناداری مولفه های نظریۀ مکان انحرافی کمتر از 0.05 است، بنابراین بین آن ها و شکل گیری کانون های جرم خیز در منطقۀ 12 رابطۀ معنادرای وجود دارد. عدم مطلوبیت مولفه های فقر، فرسودگی، تراکم، کاربری اراضی و سیالی جمعیت (کمتر از 3)، به علت منفی بودن آماره های t، حدهای بالا و پایین و پایین بودن میانگین در منطقه 12 تایید شده است.

the cause’s explanation of hot-spot crimes formation in worn tissues based on the theory of deviant place in the 12th area of tehran metropolitan

introduction: the 12 district population is equivalent to 17.5 percent of the tehran population total and covers 2.7 percent of the tehran area total; however, 32.9 percent of tehran’s crimes was committed in 12 district. the purpose of the present research is causes explanation of hot-spot crimes formation in tehran metropolitan 12 district based on location deviation theory components (poverty, worn texture, density, and land use and population fluidity). data and method: this article is an applied and descriptive-analytic one. graphical statistical models have been used to spatial patterns identification of crime distribution in the city. for the data analysis, has used graphic-based statistical methods in gis and t-statistics and arc / gis and spss software. results: crime concentration has happened in the arg pamenar, ferdowsi-laleh zar, baharestani saadi, mokhtari takhty, jaleh absardar qayyam, kowsar, gushesh shoosh and siruszones. the crimes percentage highest occurred in worn out blocks of 60-40 percent, 80-60 percent, 100-80 percent. the crime rates highest were in commercial use (55 percent of total crimes), residential (21.07 percent), services (9.22 percent), industrial and workshop (6.96 percent). the population fluidity of the night (240 thousand people) and the day (2 million people) has caused the phenomenon of night-life and urban crime. conclusion: based on the one-sample t-test, the significance value of the research components is less than 0.05. the inadequacy of the components of poverty, burnout, density, land use and population fluidity (less than 3) has been confirmed due to the negative t-statistics, high and low limits and low average in region 12.