مدل‌یابی علی و تفاوت های جنسیتی برای احساس بیگانگی در فضاهای شهری(مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)

مقدمه : احساس جدایی مادی و معنوی فرد از فضای یک شهر، بیگانگی او را از فضای شهری رقم می‌زند. احساس بیگانگی در فضای شهری می‌تواند، معلول دلبستگی مکانی، سرزندگی شهری و حتی امنیت و زیست پذیری شهر باشد. داده و روش: در این پژوهش کمی، ساختار علی احساس بیگانگی در فضای شهری و تفاوت این احساس در جنسیت زن و مرد، به کمک نمونه 480 نفری  که از شهر اهواز گردآوری شد بررسی گردید. از مدل یابی معادلات ساختاری و مدل یابی تفاوت‌های گروهی برای تحلیل داده‌ها بهره گرفته شده است. یافته‌ها: نشان دهنده آن است که سرزندگی شهری، امنیت و زیست پذیر شهری مهم‌ترین عواملی هستند که هم به طور مستقیم و هم غیر مستقیم بر احساس بیگانگی در فضای شهری تاثیر می‌گذارند، البته این علیت را دلبستگی مکانی تعدیل کرده است. مدل ساختاری علی احساس بیگانگی در فضای شهری بین زنان و مردان متفاوت عمل می‌کند. نتیجه‌گیری: تاثیرپذیری احساس بیگانگی زنان در فضای شهری از هرسه عامل زیست‌پذیری، امنیت و سرزندگی شهر بیشتر از مردان می‌باشد. ساختار فیزییولوژیک زنان، احساسات و توانایی آنان، سیاستگذاری‌های مردانه شهر، عدم تناسب فضاهای شهری با جنسیت زنان، فضاهای رها شده و اضطراب آور در شدید‌تر شدن این ارتباط نقش مهمی ایفا کرده است. همچنین از دیدگاه‌ شهروندان اهوازی فضاهایی که بیشترین احساس بیگانگی را القاء می‌کنند در محدوده‌های مرکز، غرب و جنوب غربی و کمترین در محدودۀ شمال شهر اهواز یعنی محلاتی است که کمترین خدمات شهرداری در آن‌ها وجود دارد می‌باشند. به همین خاطر توجه بیشتر طراحان شهری به فضاها، عملکرد فضا، توانایی و محدودیت افراد، و از همه مهم‌تر جنسیت آن‌ها می‌تواند موجب کاهش احساس بیگانگی شهروندان در فضای شهری شود.

causal modeling and gender differences for alienation feeling in urban spaces: a study in ahvaz

introduction: the feeling of material and spiritual separation of a person from the space of a city determines his alienation from the urban space. the feeling of alienation in the urban space can be a result of place attachment, urban vitality and even the safety and livability of the city. data and method: in this quantitative research, the causal structure of the feeling of alienation in the urban space and the difference of this feeling in the gender of men and women were investigated with a sample of 480 people collected from ahvaz. structural equation modeling and multi-group differences modeling have been used for data analysis. results: urban vibrancy, urban security and livability are the most important factors that directly and indirectly affect the feeling of alienation in the urban space, although this causality is moderated by place attachment. the causal structural model of the feeling of alienation in the urban space works differently between men and women. conclusion: the effectiveness of women’s feeling of alienation in urban space is more than men’s from all three factors of livability, security and vitality of the city. physiological structure of women, their feelings and abilities, male policies of the city, lack of fit of urban spaces with women’s gender, abandoned and anxiety-provoking spaces have played an important role in intensifying this relationship. also, from the point of view of the ahvaz citizens, the spaces that induce the greatest alienation feeling are located in the center, west and southwest areas and the least in the north area of ahvaz.  for this reason, urban designers’ attention to spaces, the space function, the ability and limitations of people, and most importantly their gender, can reduce the alienation feeling in the urban space.