ارزیابی تاثیرپذیری الگوهای معماری مساکن جدید از اقلیم (مطالعه موردی: شهر آباده)

تبیین موضوع: توجه به اهداف عمدۀ طراحی اقلیمی در هر منطقۀ آب و هوایی و پیش بینی مواردی در جهت تحقق بخشیدن به این اهداف میﺗﻮاﻧﺪ راهگشای بسیاری از معضلات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﺮاحی و ﺳﺎﺧﺖ مساکن ﺟﺪﻳﺪ، بازسازی مساکن فرسوده، بهره برداری بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر، انطباق بهتر با محیط زیست و در نهایت موجب هویت یافتن معماری در هر اقلیم و زمینه ساز آسایش افراد باشد. روش: برای دست یابی به هدف پژوهش حاضر که بررسی آسایش زیست اقلیمی مساکن جدید شهر آباده است، از داده های ماهانۀ دورۀ آماری (1363 تا 1392) ایستگاه سینوپتیک شهر آباده به روش تحلیلی – توصیفی بهره گرفته شد. سپس برای تعیین محدودۀ آسایش حرارتی مساکن جدید بر اساس روش ﺗﺠﺮبی ﺷﺎﺧﺺ بیوکلیماتیک ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنی ماهونی، تعداد 170 بنا با استفاده از روش کوکران به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که به دلیل قرار گرفتن دمای ماه های مهر تا اردیبهشت در گروه شاخص خشکی (3a) و وجود شرایط اقلیمی سرد در محیط، بهتر است کشیدگی بنا در جهت جنوب شرقی – جنوب غربی باشد. هم چنین با توجه به این که در تمام ماه های سال نوسان بیش از 10 درجۀ سانتی گراد بین دمای روز و شب وجود دارد و رطوبت نسبی در گروه شاخص خشکی (1a) قرارمی گیرد، بهتر است بازشوها ابعادی در حدود 10 تا 20 درصد مساحت دیوار داشته باشند. در ماه تیر به دلیل داشتن روزهای گرم و شب های معتدل و نوسان بیش از 10 درجۀ سانتی گراد دمای هوا، بهتر است فضایی برای خوابیدن در فضای آزاد (خارج از بنا)، پیش بینی شود. نتایج: دست یافته های حاصل از بررسی معماری مساکن جدید شهر آباده بیانگر جهت گیری غالب شمالی-جنوبی بنا، ضخامت کم دیوارها، عدم تناسب بین اندازۀ پنجره و مساحت دیوار و کم رنگ شدن حضور عناصر معماری (حیاط، ایوان، بالکن، حوض و باغچه) در این بناها است که این امر زمینه ساز عدم تطابق معماری با اقلیم منطقه و در نهایت عدم آسایش اقلیمی ساکنین بنا در اغلب اوقات سال است.

Evaluating the Climate Adaptability of the Architectural Patterns in New Housing (Case Study: Abadeh City)

Objective: Considering the main goals of passive design in different climatic zones and predicting the items that would facilitate acquiring these goals may provide effective solutions for design-related challenges, such as the new housing programs, and the revitalization and reconstruction of deteriorated houses; furthermore, it may also encourage the use of renewable resources and energy-saving features for an optimum environmental adaptation, and eventually create a distinct architectural identity for each climate zone and provide for the welfare and human comfort in buildings.Methods: To achieve the research objective, which is the bioclimatic welfare assessment in the new houses of Abadeh, an analytical-descriptive method was used. As such, the monthly data (1984–2013) of Abadeh synoptic station was analyzed. Subsequently, to determine the range of new housing thermal comfort following the experimental Mahoney bioclimatic construction indexes method, 170 building units and their adaptation to the bioclimatic conditions were selected by the Cochran sampling technique.Results: The results of this study indicate that since the temperature range of the months   between Mehr and Ordibehesht (approximately, Oct-May) is in the drought index group (A3), and therefore, this environment has cold climate conditions, the optimum architectural orientation is the southeast—southwest direction. Moreover, the permanent thermal oscillation between day and night in all months of the year, being more than 10◦c with a relative humidity of group (A1) drought index, suggests an average area of 10–20 percent of the wall’s surface for the preferable opening size. However, during the month of Tir (July), due to the hot days and moderate nights and the thermal oscillation above 10◦c, it is advised to consider an open sleeping space in the exterior.Conclusion: The analysis of new residential architecture in Abadeh revealed a dominant northern-southern orientation, low value of wall thickness, inconsistent window size with the wall’s surface area, and diminished presence of architectural elements (such as the courtyard, porch, balcony, pond, and garden) in these buildings. These factors may lead to a maladaptive architecture to the regional climates, thus the loss of human comfort in most times of the year for the building inhabitants.