تبیین رهیافت شهروندی بوم‌شناختی در ارتقاء سلامت محیط‌زیست (مطالعۀ موردی: محلات منطقه یک کلان‌شهر تهران)

تبیین موضوع: استفاده از رویکردهای مشارکتی در قالب اجتماعات محلی جهت ارتقاء سلامت محیط‌زیستی، پاسخی ریشه‌ای به حل مشکلات محیط‌ زیستی کلان‌شهرها است. شهروندی بوم‌شناختی به‌عنوان جدیدترین رهیافت مشارکت شهروندی در حوزه محیط‌زیست شهری نقش مهمی در دستیابی به‌سلامت محیط‌زیست شهری در سطح محلات کلان‌شهرها بازی می‌کند. هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین رهیافت شهروندی بوم‌شناختی در ارتقاء شاخص‌های سلامت محیط‌ زیست شهری در سطح محلات منطقه یک کلان‌شهر تهران است. روش: روش پژوهش این مقاله کمی- پیمایشی بوده که داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه گردآوری شد. جامعه آماری شامل 26 محله منطقه یک کلان‌شهر تهران بوده و نمونه آماری که از طریق فرمول کوکران محاسبه شد، تعداد 383 بود و به شیوه سهمیه‌ای به نسبت جمعیت بالای 18 سال در هر محله توزیع گردید. داده‌های جمع‌آوری‌شده به‌وسیله شاخص‌های توصیفی و آزمون تی تک نمونه‌ای در محیط نرم‌افزار spss تحلیل شدند. یافته‎ ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که محلات منطقه یک از نظر دو متغیر شهروندی بوم‌شناختی و ارتقاء سلامت محیط‌زیست شهری از وضعیت نسبتاً خوبی برخوردارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که شاخص‌های دو متغیر دارای همبستگی مثبت هستند. در نهایت مدل رگرسیونی نشان می‌دهد که شاخص‌های متغیر شهروندی بوم‌شناختی تبیین کننده متغیر ارتقاء سلامت محیط‌ زیست شهری است.  مشارکت بوم‌شناختی با 0/616، باور بوم‌شناختی با 0/303 و آگاهی بوم‌شناختی با 0/133 بیشترین مقدار در تبیین متغیر ارتقاء سلامت محیط‌زیست شهری را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج: نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد جهت ارتقاء سلامت محیط‌ زیست محلات شهری باید به این شاخص‌ها توجه ویژه‌ای شود.

Explaining the ecological citizenship approach in promoting environmental health (Case study: district 1 of Tehran metropolis)

Objective: The use of collaborative approaches in the level of community to promote environmental health is a fundamental method for solving environmental issuses in metropolises. Ecological citizenship as a new approach to citizen participation in the urban environment plays an critical role in achieving urban environmental health at metropolitan neighborhoods. The main objective of this study is to explain the ecological citizenship approach in promoting the urban environmental health indicators at the local community level in Tehran metropolitan areaMethods: Required data were collected in a survey area at the level of 26 neighborhoods in a metropolitan area of Tehran. A sample of 383 questionnaires was determined through the Cochran formula and distributed in a quotient manner to the population over 18 years of age in each neighborhood. The collected data were analyzed by SPSS software using correlation and regression tests.Results: The results of the study indicate that the neighborhoods of area 1 have a relatively good status in terms of ecological citizenship and urban environmental health promotion. Also, the results indicate that the indicators of the two variables have a positive correlation. Finally, the regression model shows that the variables of ecological citizenship explain the environmental health promotion variable. Ecological partnership with 0.616, ecological belief with 0.303 and ecological awareness with 0.133 have the highest amount in explanation of urban environmental health promotion variable, which indicates that in order to promote environmental health of urban neighborhoods, this index Special attention should be paid.Conclusion: The results of the present study show that in order to promote the environmental health of urban areas, special attention should be paid to these indicators.