سنجش زیست پذیری بافت‌های شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی (مطالعۀ موردی: محلات اسکان غیررسمی شهر همدان)

تبیین موضوع: پایداری اجتماعی به طور کلی با ابعاد کیفی همراه بوده و توام با آن مفاهیم مشارکت، اعتماد، امنیت، انسجام و کیفیت زیستی را با خود عجین ساخته است. بررسی این مفهوم در محلات با ماهیت اسکان غیررسمی به دلیل رواج الگوی مداخله شهر مدار، شهروند گرا و پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. این مقاله باهدف بررسی زیست پذیری در ابعاد پایداری اجتماعی و سنجش ظرفیت پایداری اجتماعی بافت‌های اسکان غیررسمی در نمونه موردی شهر همدان نگارش یافته است.روش: روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و میدانی داده‌های مورد نیاز گردآوری شده است. شاخص‌های پژوهش شامل سه مولفه مشارکت، امنیت و کیفیت زندگی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در محلات اسکان غیررسمی شهر همدان با حجم نمونه 360 مورد می‌باشد. روش تحلیل با استفاده از آماره‌های میانگین، واریانس و پیرسون، تی تک نمونه‌ای و تی زوجی انجام یافته است. روایی پژوهش حاصل مطالعات مبانی نظری و پایایی پژوهش با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 0.68 به دست آمده است.یافته‎ها: نتایج نشان می‌دهد با وجود تفاوت‌های مکانی محلات، وضعیت پایداری اجتماعی در محلات مزبور مشابه هم است. اختلاف میانگین شاخص‌های مورد بررسی مشارکت و امنیت اجتماعی نسبت به هم اندک ولی اختلاف شاخص کیفیت زندگی با سایر شاخص‌ها نسبتاً زیاد است. نتایج آزمون تی زوجی و پیرسون نشان می‌دهد شاخص‌های با یکدیگر در ارتباط بوده و بر همدیگر اثرگذار می‌باشند.نتایج: شاخص‌های پایداری اجتماعی زیست پذیری در بعد عینی و ذهنی کیفیت زندگی با توجه به سطح دسترسی به خدمات و رضایت از خدمات ارائه‌شده شکاف پایین تری دارد که نشان از نارسایی خدمات‌رسانی و به تناسب سطح انتظار پایین از خدمات‌رسانی در محلات مزبور دارد.

Assessment of urban textile viability with emphasis on social sustainability (Case Study: Informal settlements of Hamadan city)

Objective: Social sustainability in general has been associated with qualitative dimensions, comprising participation, trust, security, cohesion, and quality of life. Investigating this issue in the informal settlements has become increasingly important due to the prevalence of a citizen-centered and sustainable intervention model. This paper aims to investigate the viability of social sustainability dimensions and to assess the social sustainability capacity of informal housing textures in the Hamadan as a case study Method: The research method in this paper is descriptive-analytical ine. The data are using library and field method. Research indicators include three components of participation, security and quality of life. The population of the study is 360 households living in informal settlements in Hamadan. The analysis was performed using mean, variance, and Pearson statistics, one-sample t-test and paired t-test. The validity of the research was determined by theoretical foundations and Cronbach’s alpha was 0.68. Results: The results show that despite the spatial differences of neighborhoods, social stability status in these neighborhoods is similar. The average difference between the indicators of participation and social security is relatively small, but the difference between the quality of life index and other indicators is relatively high. Paired t-test and Pearson test results show that the indices are correlated and affect each other. Conclusion: there is a lowe gap between social sustainability indices in objective and subjective dimension and quality of life with respect to the level of access to services and satisfaction with services provided indicating service failure and regarding expectation of service delivery in these neighborhoods, the mentioned  value is proportaional low.