بررسی وضعیت سرمایۀ اجتماعی در محلات محروم (مطالعۀ موردی: شهر کرمان)

تبیین موضوع: هدف اصلی این مقاله بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در دو بعد ساختاری(شبکه روابط) و شناختی(اعتماد) در محلات محروم شهر کرمان است. علاوه بر آن تلاش می‌کند به مقایسه این ابعاد در محلات محروم و غیر محروم و نمونه ملی بپردازد.روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه به دست آمده است. نمونه تحقیق برابر با 404 نفر است که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای از سه محله محروم و حاشیه نشین  شهر کرمان انتخاب شده‌اند. علاوه بر این داده‌های طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی کشور و تحقیق تکمیلی در باره مناطق غیر محروم شهر کرمان به منظور مقایسه سرمایه اجتماعی مورداستفاده قرار گرفته است. یافته‌ها: یافته های به دست آمده از t تک نمونه ای در سطح جمعی (محله) نشان داد، میزان سرمایه اجتماعی ساختاری ساکنان محلات محروم از مناطق غیر محروم به طور معناداری کمتر است. این یافته بیانگر آن است که پیوند ساکنین محلات محروم با افرادی که دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی بالاتری هستند، در مقایسه با ساکنان مناطق غیر محروم، ضعیف تر است. علاوه بر این یافته ها حاکی از آن است که میزان اعتماد عمومی و سازمانی (سرمایه اجتماعی پل زننده) ساکنان محلات محروم در مقایسه با نمونه ملی که همه گروه ها و طبقات اجتماعی را در بر می گیرد، به شکل معناداری کمتر است.نتایج: نتایج حاکی از آن است همکاری افراد محروم را با سازمانهای و نهاد های عمومی جهت توانمندسازی و بهبود شرایط زندگی در محله دچار مشکل ‌کند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که اعتماد ساکنان محلات محروم به اعضای خانواده و بستگان(سرمایه اجتماعی پیوند زننده) بیشتر از میانگین جامعه است. سرانجام این که نتایج تحقیق در سطح فردی نشان داد که متغیر های سن، تحصیلات و درآمد با سرمایه اجتماعی ساختاری و متغیر ادراک از عدالت و برابری با سرمایه اجتماعی شناختی رابطۀ معناداری دارد.

A study of the condition of social capital in disadvantaged neighborhoods (Case study: Kerman city)

Objective This article aims to study the present status of two dimensions of social capital in the disadvantaged neighborhoods of Kerman: Structural (network of relationships) and cognitive (trust). Moreover, it tries to compare these two dimensions in disadvantaged and non disadvantaged neighborhoods and also to compare the disadvantaged one with national sample.Method: The present study is a descriptive – analytic research. Questionnaire has been used for gathering information. The sample is 404 individuals selected through multi-stage cluster sampling in three deprived and marginal neighborhoods in Kerman. Also the national survey of measuring the country’s social capital and the complementary research on the non- deprived neighborhoods in Kerman are used to compare the social capitals in the samples.Results: The results of T-test show that, in collective level, the amount of structural social capital in deprived neighborhoods is significantly lower than the non-deprived ones. These findings indicate that the relationship of the residents of deprived neighborhoods with the individuals who belong to the higher social-economic status, in comparison to the residents of the non-deprived neighborhoods, is significantly lower.Conclusion: Moreover, the findings show that the amount of public and organizational trust (bridging social capital) of the deprived neighborhoods in comparison to the national sample which include all of the social classes and groups is significantly lower. This fact might make trouble in the cooperation of the deprived individuals with the public organizations and institutions for empowerment and improvement in their life. Also the findings indicate that the trust of the residents of the deprived neighborhoods in their relatives is more than the average level of the society.  At last, the findings, in personal level, show that the variables such as age, education and income, have significant association to the structural social capital and the perception of justice and equality have significant relationship to cognitive social capital.