بررسی وضعیت توزیع فضایی کاربری اراضی شهری سمنان

هر شهر از مجموع کاربری هایش ساخته شده است و یکی از هدف های مهم برنامه ریزی شهری، ارتقاء و ساماندهی الگوی توزیع کاربری هاست. این مقاله نیز با آگاهی از توسعۀ نامنظم کاربری ها در شهر سمنان، با هدف بررسی الگوی توزیع فضایی کاربری ها این شهر انجام شده است. با توجه به این هدف، بر رویکردی کاربردی و ماهیتی توصیفی تحلیلی مبتنی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای فراهم شده است. برای بررسی و تحلیل داده ها از روش کمّی (سرانه) و تحلیل های فضایی مکانی، از جمله مدل های هیرشمن هرفیندال، شاخص فشردگی، تابع ripley's k، شاخص تنوع سیمپسون، شاخص تکه تکه شدگی، مدل کاربری ترکیبی cervero و duncan و نرم افراز arc gis استفاده است. نتایج روش های پیش گفته نمایانگر فاصلۀ سرانۀ موجود کاربری های شهر سمنان از سرانۀ استاندارد طرح جامع است. بیش از یک چهارم کاربری ها در ناحیۀ 3 منطقۀ 1 تمرکز یافته اند. ناحیۀ 1 منطقۀ 2 دارای بیشترین فشردگی و کم ترین سهم از زمین بایر و ناحیۀ 2 منطقۀ 2 دارای بیشترین سهم از زمین بایر و قابلیت توسعه در سال های آتی است. تابع k نشان داد که 67 درصد از کاربری ها اراضی شهر سمنان به صورت خوشه ای و در مجاورت با یکدیگر توزیع شده اند که این الگوی توزیع با افزایش فاصله رابطۀ معناداری دارد. میانگین شاخص های f، h و  d & cنیز نشان داد که ناحیۀ 1 منطقۀ 2 از پیوستگی، تنوع و اختلاط کاربری های بیشتری برخوردار است. تسلط چنین الگوی نامتوازنی در کاربری اراضی شهر سمنان نیازمند نظارت بر روند فعلی، برنامه ریزی مجدد و ساماندهی ساخت و سازهاست.