بررسی عوامل موثر بر درآمد خانوارهای روستایی حوضه دریاچه ارومیه

یکی از اقداماتی که در زمینه مدیریت بحران دریاچه ارومیه قابل انجام است، سنجش آثار خشکی دریاچه بر درآمد روستاییان حوضه می‌باشد. سنجش آثار در ابعاد محلی، به دلیل شناسایی میزان توانایی نواحی درگیر با بحران‌های محیطزیستی برای مقابله با آنها، دارای اهمیت است. همچنین، استفاده از نتایج سنجش این عامل مهم، می‌تواند سبب اتخاذ سیاست‌های معیشتی متناسب با کاهش آسیب‌پذیری و افزایش توان سازگاری شود. در همین راستا، مطالعه حاضر نقش عوامل موثر بر درآمد خانوارهای روستایی حوضه دریاچه ارومیه را با استفاده از کاربرد داده‌های پانل در سه استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان مورد بررسی قرار داد. بهره‌گیری از داده‌های بازه زمانی سال‌های 98-1385 و برآورد مدل با استفاده از رویکرد اثرات ثابت نشان داد متغیرهای درصد شاغلین جمعیت فعال روستایی، مساحت اراضی زیر کشت آبی، سطح تراز دریاچه ارومیه، و میزان بارش به ترتیب بیشترین تاثیرات مثبت را بر درآمد واقعی سالانه روستاییان دارند؛ به طوری که به ازای یک درصد افزایش در مقدار هر یک از این متغیرها، درآمد واقعی به ترتیب 0.269، 0.186، 0.074 و 0.006 درصد افزایش خواهد یافت. ایجاد زمینه‌های حمایتی و ارائه تسهیلات بانکی کم بهره برای احداث گلخانه و سرمایه‌گذاری در امور مشاغل غیرکشاورزی جهت تنوع بخشی به منابع درآمدی و معیشتی روستاییان، گسترش و ترویج مکانیزاسیون و استفاده از تکنولوژی‌های نو در بخش کشاورزی جهت کاهش هزینه‌ها و کاهش سطح مصرف آب، تجهیز اراضی با سیستم آبیاری نوین، و تسریع در اتمام پروژه‌های مصوب ستاد احیای دریاچه از پیشنهادات مطالعه حاضر می‌باشد.

investigating factors affecting the income of rural households in lake urmia basin

as part of crisis management for lake urmia, one crucial action involves measuring the repercussions of the lake's drying on the incomes of the rural population within the basin. evaluating these impacts at the local level holds significance in gauging the affected areas' capacity to cope with environmental crises. furthermore, the outcomes of assessing this pivotal factor can prompt the implementation of suitable measures to mitigate vulnerabilities in livelihoods. in this regard, the present study investigated the factors affecting the income of rural households in the lake urmia basin using panel data in the three provinces of west azerbaijan, east azerbaijan and kurdistan. using the data of the period 2006-2019 and estimating the model using the fixed-effects approach showed that the proportion of employed people in the active rural population, the area of irrigated land, the level of lake urmia, and annual rainfall have the most positive effects on real annual income. that is for one percent increase in the value of each of these variables, the real income will increase by 0.269, 0.186, 0.074 and 0.006 percent respectively. taking support measures for the construction of greenhouses, investing in non-agricultural businesses in order to diversify the income and livelihood resources of the villagers, expanding mechanization and the use of new technologies in the agricultural sector land equipping with new irrigation systems, and speeding up the completion of projects approved by the lake restoration headquarters are the suggestions of the present study.