مطالعه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی شهرک‌های صنعتی بر نواحی روستایی مورد مطالعه: شهرک‌های صنعتی شهرستان ارومیه

صنعتی شدن نقش عمده‌ای در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع روستایی دارد. در فرایند توسعه صنعتی، استقرار پدیده شهرک صنعتی به عنوان یکی از راهبردهای توسعه روستایی شناخته می‌شود. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و بررسی میزان اثر ابعاد اجتماعی و اقتصادی استقرار شهرک صنعتی فاز یک و دو، در نواحی روستایی شهرستان ارومیه صورت گرفته است. روش پژوهش، شبه آزمایشی است که با استفاده از طرح پس‌آزمون مورد سنجش قرارگرفته‌اند. جامعه آماری شامل روستائیان نواحی همجوار و غیرهمجوار شهرک‌های صنعتی است. حجم نمونه، تعداد 400 نفر از ساکنان روستاهای اطراف شهرک صنعتی به عنوان نمونه گروه آزمایش (از روستاهای الیاس‌آباد، قهرمانلوی سفلی و جارچیلو) و بعلاوه 400 نفر از افراد روستائی خارج از ناحیه شهرک‌های صنعتی ( از روستاهای کشتیبان، تازه‌کند و میاوق) نمونه گروه شاهد انتخاب شدند.نتایج تحقیق نشان داد که دو منطقۀ مورد بررسی یعنی روستاهای مجاور شهرک صنعتی و روستاهای دور از شهرک صنعتی به لحاظ پیامدهای اقتصادی و اجتماعی با یکدیگر متفاوت هستند. در ابعاد پیامدهای اقتصادی، میانگین روستاهای مجاور (بهبود اقتصادی (30/6)، اشتغال زایی (13/5)، رضایت شغلی (7) بیشتر از روستاهای دور از شهرک (بهبود اقتصادی (25/8)، اشتغال زایی (10/8)، رضایت شغلی (5/9) بود. این تفاوت، با استفاده از مقادیر مربوط به آزمون تی دو نمونه‌ای مستقل معنادار شده است. به طورکلی میانگین این متغیر در روستاهای مجاور شهرک (51/1) و در روستاهای دور از شهرک (42/6) ارزیابی گردید. نتایج، همچنین نشان می‌دهد که، همزمان با کاهش مهاجرت و افزایش کیفیت زندگی در روستاهای مجاور شهرک، افزایش آسیب‌های اجتماعی در این روستاها مشاهده می‌شود.

Study of social and economic impacts of industrial estates on rural areas Case study: Industrial estates of Urmia city

Industrialization plays a major role in the economic and social development of rural communities. In the process of industrial development, industrial estates is recognized as one of the strategies for development of rural communities. The aim of this study was to identify and evaluate the effects of social and economic dimension of phase one and two industrial estates on rural areas in Urmia city. The research method is quasiexperimental which has been evaluated using a posttest design of two experimental and control groups. The statistical population includes village’s adjacent to the industrial estates (Ghahramanlou Sofla, Ilyas Abad and Jarchilo) and nonadjacent areas of the industrial estate (Keshtiban, Miyavogh and Tazekend). The results showed that the two areas study, namely the villages adjacent to the industrial estates and the villages far from the industrial estates are different in terms of economic and social consequences. In terms of economic impacts, the average of adjacent villages (economic improvement (30/6), employment (13/5), job satisfaction (7)) was more than villages far from the estates (economic improvement (25.8), employment (10/8), job satisfaction (5/9). This difference was made significant by using the values of the ttest of two independent samples. In general, the average of this variable was evaluated in the villages adjacent to the town (51/1) and in the villages far from the town (42/6). The results also show the impact of the industrial estates on the dimensions of social consequences in the sense that, along with the decrease in migration and increase in the quality of life in the villages adjacent to the estate, enhancement of social harms is also observed in these villages.