بکارگیری راهبردهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی درمناطق روستایی استان اصفهان

خشکسالی از نظر گستره و حجم خسارات اقتصادی که بر جای می‌گذارد، جزء پرمخاطره‌ترین بلایای طبیعی محسوب می‌شود که خسارات جبران ناپذیری را بر بخش کشاورزی و منابع آب کشور وارد می‌سازد. این تحقیق، با هدف بررسی راهکارهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی در مناطق روستایی استان اصفهان انجام شده است. از نظر ماهیت از نوع پژوهش‌های کمی، ازنظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و ازنظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی بوده و به روش توصیفی-همبستگی انجام‌شده است. جامعه آماری شامل تمامی کشاورزان کوچک مقیاس استان اصفهان بودند که در شرایط خشکسالی قرار داشتند. بر اساس برآورد مرکز آمار ایران تعداد کل بهره‌برداران خرد و دهقانی استان اصفهان حدود 166030 نفر است. حجم نمونه در این گروه با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب به تعداد 394 نفر تعیین گردید. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه بوده است. نتایج نشان داد که کشاورزان کوچک مقیاس از روش‌های گوناگونی جهت مدیریت آب در مقابله با خشکسالی استفاده می‌کنند که طی تحلیل عاملی در سه دسته راهکارهای مدیریت آبیاری و انتقال آب، مدیریت زراعی فنی مناسب در مزرعه و مدیریت اطلاعات و سرمایه اجتماعی تلخیص شدند. لذا پیشنهاد می‌شود اقدامات لازم بلحاظ تصویب قوانین بهره‌برداری بهینه آب، برگزاری دورهای‌های آموزشی متناسب، جلب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در راستای توسعه زیرساخت های مورد نیاز آبیاری نوین صورت گیرد.

Application of Water Management Strategies by Small Scale Farmers in Drought Conditions in the Isfahan Province

Drought is one of the most serious natural disasters in terms of extent and magnitude of the economic damage it entails and the irreparable damages it causes to the agricultural sector and the water resources of the country. This research study was conducted to investigate water management solutions by small scale farmers in drought conditions in the Isfahan province. This study is based on the nature of quantitative research, it is of the nonexponential type in terms of control of variables, and it is done by the descriptivecorrelation method in terms of method and it is in the form of applied research. The statistical population consists of all smallscale farmers in the Isfahan province and the study was done in drought conditions. According to the statistics center of Iran, the total number of small scale farmers in the Isfahan province is about 166030 people. The sample size in this group was selected to be 394 people using the Morgan’s table. The sample size in this group was determined using Morgan table and a sample of 394 persons were chosen by the proportional allocation method. The main instrument for collecting data is a questionnaire whose face validity was confirmed by professors and its reliability was confirmed by the Cronbach’s alpha coefficient (0.95). The results show that smallscale farmers use various methods for water management in dealing with droughts that were identified through factor analysis in three categories of water management, farmmanagement, technical management, information management and social capital management.