اولویت‌بندی روستاهای دارای جاذبه گردشگری در استان آذربایجان شرقی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی

مقوله اقتصاد روستایی غیر زراعی اکنون به‌شدت مورد توجه کشورهای توسعه ‌یافته برای استفاده از تمامی ظرفیت‌های اقتصادی نواحی روستایی قرارگرفته است. در این راستا گردشگری روستایی که جزئی از صنعت گردشگری به‌حساب می‌آید می‌تواند با شناسایی پتانسیل‌ها و برنامه‌ریزی اصولی و مناسب، نقش موثری در توسعه مناطق روستایی و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی برعهده داشته باشد. در این مطالعه ضمن شناسایی پتانسیل‌های گردشگری روستایی، ارزیابی و سطح‌بندی روستاهای دارای جاذبه گردشگری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به متفاوت بودن جاذبه‌ها در مناطق روستایی کشور و همچنین به‌منظور اجتناب از کلی‌نگری و به‌منظور دستیابی به نتایج دقیق و کاربردی، روستاهای دارای جاذبه گردشگری استان آذربایجان‌شرقی به‌عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این مطالعه از تحلیل سلسله مراتبی چند معیاره برای اولویت‌بندی نواحی روستایی از بعد گردشگری روستایی استفاده شده‌است. این تکنیک بر اساس مقایسه زوجی بنا نهاده شده و امکان بررسی گزینه‌های مختلف را به مدیران و برنامه‌ریزان می‌دهد. جامعه آماری تحقیق، متخصصانی بودند که در زمینه گردشگری روستایی دانش و تجربه کافی داشتند. نتایج نشان ‌داد که روستاهای مورد مطالعه از لحاظ اولویت توسعه در سه سطح قرار دارند که این سطوح می‌توانند مبنایی برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری مدیران بخش گردشگری استان آذربایجان‌شرقی باشند.

Analytic Hierarchy Process, Tourism Attractions, Rural Tourism, East Azarbaijan

Rural nonfarm economy is seriously considered for using the full capacity of rural economy in developing countries. Rural tourism is a part of the tourism industry; it can play an important role in rural development, diversification of the national economy and national development through the potential identification. The main purpose of this study was investigation and evaluation of rural tourism attractions. In order to prevent from generalization as well as to achieve exact and applicable results, villages with tourist attractions in East Azarbaijan has been chosen as the area of study. The Analytic Hierarchy Process is used to prioritize the rural areas. This technique is based on a comparison of test and reviews the various options to managers and planners. The population of the study was experts who have knowledge and experience in the field of rural tourism. The findings of this study indicated that studied villages are three levels of development priorities, the levels can be considered as a basis for planning and decisionmaking of managers in East Azarbaijan Province.