تحلیل عدم تعادل فضایی توزیع خدمات اقتصادی، اجتماعی دهستان های استان قزوین

چگونگی توزیع امکانات در روستاها بیانگر سطح توسعه یافتگی مناطق بوده و تعادل در توزیع فضایی امکانات نیز میزان دسترسی جمعیت روستایی را در برخورداری از امکانات بیان می نماید. با توجه به اینکه در کشورهای توسعه نیافته به طور طبیعی قسمت عمده ی جمعیت در مناطق روستائی زندگی می کنند، شناخت ویژگی های ساختاری سطوح توسعه یافتگی و آگاهی از ظرفیت ها و توانمندی های محیطی هر منطقه اهمیت زیادی دارد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و خدماتی در فرآیند برنامه ریزی توسعه منطقه ای می باشد که با این کار تنگناها و محدودیت های مناطق مشخص شده و می توان برای رفع آنها اقدام نمود. در این راستا هدف اصلی این پژوهش دستیابی به میزان توسعه یافتگی و یا محرومیت دهستان های استان قزوین می باشد. جهت دستیابی به این هدف از روش توصیقی تحلیلی و مدل اسکالوگرام استفاده شده است. میزان توسعه یافتگی دهستان های استان قزوین از نظر 41 شاخص از جمله شاخص های آموزشی، بازرگانی، فرهنگی، بهداشتی– درمانی، زیربنایی و ... مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که در این رتبه بندی از بین 46 دهستان موجود در استان قزوین، پیر یوسفیان در شهرستان البرز در رتبه اول قرار داشته و دهستان الموت پایین در شهرستان قزوین در رتبه آخر جدول قرار گرفته است. سپس با توجه به امتیاز بدست آمده دهستان ها به چهار دسته برخوردار، نسبتا برخوردار، نیمه برخوردار و محروم تقسیم بندی شده اند. دهستان های محروم بیشتر در شهرستان های قزوین و آوج قرار گرفته و دهستان های برخوردار در شهرستان بوئین زهرا قرار گرفته اند.