|
|
|
|
تعامل میان ساخت واژه و نحو در زبان علم: مطالعۀ موردی فرایند انضمام اسم و ساخت گروه‌های نحوی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رضوی محمدرضا ,الهیاری مرضیه
|
|
منبع
|
علم زبان - 1403 - دوره : 11 - شماره : 19 - صفحه:255 -298
|
|
چکیده
|
ارتباط بین دو حوزۀ زبانی ساخت واژه و نحو یکی از موضوعات مناقشه‌برانگیز میان زبان‌شناسان بوده است. هدف از پژوهش حاضر نیز، واکاوی ارتباط و بازنمایی تعامل میان این دو حوزۀ ساختاری زبان است. به همین منظور، به بررسی دو فرایند زایا در واژه‌سازی زبان علم پرداخته‌ایم که یکی از آنها محصول حوزۀ ساخت‌واژه است، اما می‌توان زیرساختی نحوی برای آن قائل بود. دیگری، موجودیتی نحوی دارد، اما رفتارهایی ساخت‌واژی از خود نشان می‌دهد. این دو فرایند به‌ترتیب فرایند انضمام اسم و ساخت گروه نحوی هستند. در پژوهش حاضر، 500 واژه از دفتر اول فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب و 500 واژه از دفتر شانزدهم به‌طور تصادفی انتخاب شده ودو فرایند یادشده در آنها بررسی شد. چارچوب نظری پژوهش حاضررویکرد تعاملی به مطالعۀ زبان بوده است. ولیکن، در بررسی دقیق دو فرایند اصطلاح‌سازی ذکرشده از برخی ابزارهای پژوهشی رویکردهای نظری دیگر، نظیر طرحواره‌های ساختاری در رویکرد ساخت‌واژۀ ساختاری نیز بهره‌گرفته‌ایم. بررسی‌های صورت‌گرفته نشان داد که تعریف نام‌های مرکب انضمامی در دفتر واژه‌های مصوب فرهنگستان موید وجود زیرساختی نحوی در این نام‌ها است. از سوی دیگر، ازدست‌دادن نشانه‌های نحوی در برخی گروه‌های نحوی نیز، بیانگر واژگانی‌شدگی آنها است. تنوع طرحواره‌های ساختاری در فرایند انضمام اسم بیشتر از گروه‌های نحوی و درمقابل، زایایی گروه‌های نحوی از زایایی نام‌های مرکب انضمامی بیشتر است. همچنین، به‌طورکلی بهره‌گیری از فرایند ساخت گروه‌های نحوی در بازۀ زمانی 10ساله، سیر افزایشی داشته است.
|
|
کلیدواژه
|
ساخت‌واژه، نحو، زبان علم، رویکرد تعاملی، ساخت واژۀ ساختاری، انضمام نام، گروه نحوی
|
|
آدرس
|
فرهنگستان زبان و ادب فارسی, پژوهشکدۀ مطالعات واژه گزینی, ایران, پژوهشکدۀ مطالعات واژه گزینی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
allahyarimarziyeh@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
interaction between morphology and syntax in the language of science: a case study in noun incorporation and phrase formation
|
|
|
|
|
Authors
|
razavi mohammadreza ,allahyari marziyeh
|
|
Abstract
|
the interface between morphology and syntax has been a disputed issue among linguists. the main goal of this research is to investigatethe interface between morphology and syntax and represent theexistence of interaction between these two structural modules oflanguage. therefore, we have studied two productive word formationprocesses in the language of science. one of them is the result of themodule of morphology, but we can assign a syntactic substructure toit. the other one is itself a syntactic entity, but it shows some morphological behaviors. these two processes are respectively noun incorporation and the formation of syntactic phrases. for this purpose,
|
|
Keywords
|
morphology ,syntax ,language of science ,interactionalapproach ,constructional morphology ,noun incorporation ,syntactic phrase
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|