انطباق صرفی در زبان لری خرم‌آبادی

زبان‌ها و گویش‌های هر جامعه در شکل‌گیری هویت و جهان‌بینی افراد آن جامعه نقش بسزایی ایفا می‌کنند، اما اخیراً به‌دلایلی همچون تسلط زبان معیار و بی‌توجهی گویشوران بومی، زبان‌ها و گویش‌های بسیاری در انزوا و خطر فراموشی قرار گرفته‌اند. ازاین‌رو، هدف از نگارش مقالۀ حاضر، ثبت و حفظ یکی از این گونه‌های محلی در معرض خطر است. در پژوهش پیش‌رو،  مقولات مطابقه و حالت به‌عنوان دو رکن اصلی رده‌شناسی انطباق صرفی در زبان لری خرم‌آبادی بررسی شدند. روش انجام کار به‌ترتیب شاملِ تهیۀ پرسش‌نامۀ 340 جمله‌ای، مصاحبه با 3 گویشور بومی، ثبت و ضبط، توصیف و تحلیل علمی داده‌ها و در آخر، استخراج الگوی دستوری مطابقه و حالت در زبان مذکور بود. یافته‌ها وجود الگوی «فاعلی مفعولی» را برای هر دو مقولۀ دستوری مطابقه و حالت نشان ‌دادند و در نهایت، نظام رده‌شناسی یکدست «فاعلی مفعولی»  برای ساحت انطباق صرفی  در زبان لری تعیین شد.

morphological alignment in khorramabad lori language

alignment is a cover term for the different ways in which the core arguments of basic transitive and intransitive clauses treat the grammar of a particular language (haig, 2010: 251). this category manifests in the fields of morphology and syntax. case marking and agreement considered by this study are included in morphological alignment (comrie et al. 2013). according to treatment differences and similarities of grammatical roles of ‘subject’, ‘agent’, and ‘object’ in case marking and agreement levels, comrie (1978) has suggested five systems for languages which included ‘neutral’, ‘nominative- accusative’, ‘ergative- absolutive’, ‘tripartite’ and ‘absolutive- oblique- oblique1’. in order to register and reserve dialects and languages, in this study, two patterns of case marking and agreement in the khorramabad lori language have been investigated by following comrie’s model (1978) to achieve a typological image of morphological alignment system as well as to do utilization rate of each of the both said patterns from the scope of morphology. in this paper, with the purpose of registering and reserving iranian languages and dialects, the mechanism of case marking and agreement as two important morphological issues related to alignment typology in the khorramabad lori language was investigated. surveying the multiple dialectal evidences, on one hand, revealed similar treatment of subject and agent and in contrast to differential treatment of the object. these pieces of evidence describe a nominative-accusative pattern for case marking and agreement in maintained language. as regards, case marking and agreement categories are included in the main elements of morphological alignment, it is concluded that morphological alignment in khorramabad lori language solely follows nominative-accusative pattern.