|
|
|
|
بررسی پیدایش فعل وجهی «رسیدن» در فارسی از منظر دستوری‌شدگی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جعفری دهقی محمود ,منشی زاده مجتبی ,تسلی بخش کاسب فهیمه
|
|
منبع
|
علم زبان - 1399 - دوره : 7 - شماره : 11 - صفحه:7 -44
|
|
چکیده
|
در این پژوهش، کارکردهای وجهی فعل «رسیدن» در فارسی و روند دستوری شدگی آن بررسی شده است. به این منظور، نویسندگان پس از مروری بر پیشینۀ تحقیقات انجام‌شده در حوزۀ وجهیت، به‌ویژه دستوری‌شدگیِ وجهیت در زبان فارسی، به رویکردهای نظری موجود در دو حوزۀ وجهیت و دستوری‌شدگی پرداخته‌اند و سپس، با ارائۀ شواهد متعدد از دوره‌های مختلف زبان فارسی، تحولات درزمانی رخ‌داده را در گذر از فارسی باستان به فارسی میانه، فارسی دری و فارسی امروز تحلیل کرده اند. مطالعه شواهد نشان می‌دهد که در فارسی دری، «رسیدن» در بافت‌هایی خاص، پس از بسط استعاری و با پیشرفت در مسیر دستوری‌شدگی، در صیغۀ سوم شخص مفرد مضارع، به‌عنوان ابزاری برای بازنمایی وجهیت‌های پویا، سزاواری یا اجازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرف دیگر، اگرچه در فارسیِ امروز این کاربرد به‌تدریج از میان رفته است، اما فعل «رسیدن»، از طریق دیگری، برای بازنمایی وجهیت پویا به کار می‌رود.
|
|
کلیدواژه
|
رسیدن، وجهیت، دستوری‌شدگی، پویا، سزاواری، اجازه‌ای، زبان فارسی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران, دانشگاه علامه طباطبائی, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
fahim.tbk@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
The Study of the Emergence of Modal Functions of the Verb “Residan” (to arrive) in Persian from the Perspective of Grammaticalization
|
|
|
|
|
Authors
|
Jafari Dehaghi Mahmood ,Monshizadeh Mojtaba ,Tasalibakhsh Kaseb Fahimeh
|
|
Abstract
|
Modal functions of the verb “residan” (to arrive) and the emergence of such modal characteristics are discussed from the perspective of grammaticalization in the present study. To achieve this goal, it was necessary to make a review on former studies on the subject of modality – more specifically, grammaticalization of modality – in Persian, followed by a description of theoretical approaches toward the concepts of modality and grammaticalization. The authors gathered data from different periods of Persian language to study the diachronic changes the verb “rasidan” has faced since the early stages of Old Persian to Middle Persian, New Persian and recent usages in Modern Persian. Analysis of data showed that in some specific contexts in New Persian, the verb “residan” was grammaticalized to represent dynamic, deserving, and permissive modality after undergoing changes such as metaphorical extension. On the other hand, in recent usages in Modern Persian, “residan” has survived, through a different path, as a means to represent dynamic modality.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|