واکاوی ساخت‌های ایدئولوژیک در گفتمانِ مردان خواهانِ تمکین زوجه در دادگاه خانواده، بر پایه تئوری ون‌دایک (2006): رویکرد زبان‌شناسی حقوقی

نظر به اینکه هیچ نظام نشانه‌ای از منظر ایدئولوژیک خنثی نیست، می‌توان با شناخت زبان و کشف لایه‌های زیرین آن، به آشکارسازی روابط پنهان و بازنشر ایدئولوژی‌های نهفته در ژرف‌ساخت زبان دست یافت. ساختارهای گفتمانی نیز با سازمان‌دهی نظام‌های نشانه‌ای مدنظر خود، به شیوه‌های درک ما از واقعیت شکل می‌دهند. در پژوهش حاضر به بررسی ساخت‌های ایدئولوژیک در گفتمان مردانِ خواهانِ تمکین زوجه بر پایه تئوری ون‌دایک (2006) پرداخته می‌شود. در این پویش، محققان با حضور در 20 جلسۀ دادگاه و جمع‌آوری داده از 20 مرد خواهان تمکینِ زوجه با میانگین سنی 25 تا 45 سال و با تحصیلات بین دیپلم تا لیسانس، از جامعه و طبقه شهری به مطالعه پرداخته‌اند. هدف تحقیقِ پیش‌رو بازنمایی ابزارهای زبانی و راهبردهای کلامی این مردان در راستای اقناع قاضی و تصمیم‌گیرنده است. همچنین، استراتژی‌های ارجاعی این افراد از طریق الگوی «مربع ایدئولوژیک» ون‌دایک (2006) تعیین و بسامد هریک از اضلاع مربع مشخص می‌گردد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مردان در جلسات دادگاه از انواع راهبردهای زبانی همچون «توصیف کنشگر»، «قطب‌بندی»، «تعمیم»، «اغراق» و «بیان هنجارها» در راستای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کنند. این راهبردها در 58% موارد در راستای بزرگ‌نمایی رفتار منفی همسر (غیرخودی‌ها) و در 27% موارد در جهت بزرگ‌نمایی رفتار مثبت خود (خودی‌ها) است. جامعه آماری مورد مطالعه، کمتر از دو ضلع دیگر مربع ایدئولوژیک (کوچک‌نمایی نکات مثبت و کوچک‌نمایی نکات منفی طرف مقابل) استفاده می‌کردند که این امر منطبق با نظریه ون‌دایک (2006) است.

Analysis of Ideological Structures in Deference Demanding Men’s Discourse based on Van Dijk (2006) Theory: A Forensic Linguistics Approach

Since no Indication system is neutral from the ideological point of view, it is possible to discover the hidden relationships and to republishing the latent ideologies in the deepening of language by recognizing the language and discovering the underlying layers. Discourse structures, by organizing their own system of signage, shape our understanding of reality. The present research explored the framework of ideological structure in deference demanding men’s discourse, based on Van‌ Dijk theory (2006). In this study, the researchers attended to 20 family courts in Birjand and collect written information from twenty deference demanding men from urban class at age of 2545 and degree of Diploma and Bachelor. The present paper sought to explain what language strategies and tools men use to achieve their ideological goals and to make the judge make a decision for their best. The referral strategies of these individuals were determined by the ideological square model of Van Dijk (2006) and the frequency of each side of the square will be determined. The results showed that demanding men use a variety of linguistic strategies to increase the negative attitude of their wives (%58) and magnify their positive attitude (%27). The population of the study used less than the other two sides of the ideological square (the reduction of positive points the outsiders and negative points of themselves), which is in the same line with the theory of Van‌ Dijk (2006).