تاثیر طول سازه بر حرکت نحوی: تحلیلی بر اساس ردیاب چشمی

حرکت نحوی که طی آن تغییراتی در ترتیب سازه‌ها ایجاد‌می‌شود، با هدف اقناع اصول بهره‌وری صورت‌می‌گیرد. طول سازه‌ها به‌عنوان عاملی صوری نقش اثرگذاری در عملکرد قواعد حرکت دارد. آرایش ساختار نهایی با سهولت پردازشی همبستگی دارد. این پژوهش با بهره‌گیری از الگوی ردیاب چشمی به بررسی رفتار چشم در واکنش به سطح پردازشی جملات با ساختارهای نحوی متفاوت می‌پردازد، و شواهدی رفتاری برای تاثیر طول در عملکرد حرکت دستوری در صورت‌های متناظر در زبان فارسی ارائه‌ می‌دهد. در چارچوب الگوی ردیاب چشمی، دو نوع حرکت (خروج بند موصولی و پسایندسازی) در دو مجموعه‌‌ی چهل جمله‌ای، در دو سطح طولی (کوتاه و بلند) بررسی ‌شد. سپس، رفتارهای چشمی نظیر تعداد و دیرش تثبیت، واپسگرد ثبت و داده‌های خروجی در نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرار‌گرفت. در رابطه با الگوی تعداد و دیرش تثبیت، زمانی که طول سازه مورد مطالعه کوتاه بود، تفاوت چندانی میان قبل و بعد عملکرد قاعده‌ی حرکت دیده ‌نشد و در حالتی که قاعده حرکت عمل ‌نکرده، میانگین تعداد و دیرش تثبیت کمتر بود. افزایش طول سازه منجر به وارونگی الگوی تثبیت‌ها و تفاوتی معنادارشد. با افزایش طول سازه،‌‌ تعداد واپسگردها پس از عملکرد حرکت کاهش یافت. از آن‌جا که مولفه‌های پیش‌گفته در تحلیل پایش‌گر چشمی، الگویی کارآمد در سنجش سطح پردازشی جملات است، می‌توان نتیجه‌گرفت، عملکرد قواعد حرکت نحوی با طول سازه‌ها مرتبط است و در راستای تسهیل پردازش انجام می‌شود. حرکت به جایگاه پسافعلی، با افزایش طول محتمل‌تر است و با انگیزش افزایش بهره‌وری پردازشی صورت می‌گیرد.

Syntactic Movement and Length Effect: An Eyetracking Analysis

constituent ordering, is not arbitrary; rather, it is aimed at fulfilling efficiency principles. Length effect as a formal characteristic is a significant determinant in the occurrence of movement rules. The ultimate structural configuration of sentences is interwoven with processing ease. Adopting eye movement registration technique, the current research study aims to explore eye behavior in response to processing difficulty of syntactically different but semantically identical sentences and provide behavioral evidence for the effect of length on the occurrence of movement in structural sentence pairs in Persian. Encompassing two syntactic movements (relative clause extraposition and postposing) through 2 sets of 40 sentence pairs in two length levels (short and long), some eye behavior such as fixation count/duration and regression were registered and analyzed using SPSS. Regarding the patterns of fixation, when the constituents under study were short, there was either no significant difference before and after the occurrence of syntactic movement, or the mean of fixation count and duration was lower in sentences with canonical constituent ordering; however, the patterns appeared to be reversed and hence a significant difference was spotted by the increase of constituent length. Regarding regressions, the mean regressions declined after the postverbal movement of constituents by the increase of length. It can be concluded that syntactic movement is weightsensitive and aimed at easing processing difficulty. Also, the likelihood of postverbal movement in extraposition and scrambling increases by the rise of length and driven by the incentive of increase of processing efficiency.