معرفت‌شناسی زبانی درون‌ماندگار نزد سوسور و یلمزلف: یک بررسی تطبیقی

ایده‌پردازی‌های اساساً بدیع سوسور در باب زبان و مسئله نشانه که با انتشار کتاب گردآوری‌شده دوره زبان‌شناسی عمومی به ساحت علوم انسانی معرفی شد، نوید چرخشی پایه‌ای در معرفت‌شناسی و ایجاد یک علم عمومی نوین جبرگون و رابطه‌بنیاد را می‌داد. این ایده‌ها را خیل عظیمی از زبان‌شناسان و دیگر دانشمندان علوم انسانی پی گرفتند که به‌ طور کلی از ایشان با عنوان «ساختارگرا» (و بعضاً «پساساختارگرا») یاد می‌شود. در این میان، لویی یلمزلف از جایگاه بسیار ویژه‌ای برخوردار است. برخی اندیشمندان وی را خلف راستین سوسور می‌دانند. پیوندگاه راستین نظرگاه سوسور و یلمزلف پیرامون معرفت‌شناسی علم زبان (و متعاقباً معرفت‌شناسی عمومی) حول مفهوم «درون‌ماندگاری» قابل بازیابی است. در پژوهش حاضر، ما ابتدا مولفه‌های بنیادی معرفت‌شناسی زبانی سوسور را با تمرکز ویژه بر دست‌نوشته‌ها و دوره‌های درسی ارائه‌شده وی و با توجه به پژوهش‌های جدید سوسورشناختی استخراج کرده‌ایم و آنگاه جرح و تعدیل‌های اساسی مربوط به هر یک را در نظرگاه گلوسم‌شناسی یلمزلف ردیابی نموده‌ایم. سپس اهمیت تغییرات معرفت‌شناختی اعمال‌شده از سوی یلمزلف را بررسی کرده‌ایم. در پایان، بر پیامدهای مثبت نظرگاه معرفت‌شناختی گلوسم‌شناسی برای نیل به «علم جبر زبانی درون‌ماندگار» صحه گذاشتیم و توجه دوباره به اندیشه‌های یلمزلف این مهره کلیدی و مغفول‌مانده نظریه‌پردازی زبان را پیشنهاد داده‌ایم.

Immanent Linguistic Epistemology in Saussure and Hjelmslev: A Comparative Study

Saussure"s fundamentally novel ideations about language and the problem of the sign, which were introduced to humanities by the publication of the compiled book called Cours de linguistique générale, were indicating a basic turn and the foundation of a new algebraic and relational general science. Many linguists and scholars who were often called “structuralists” (or partially “poststructuralists”) pursued his ideations. Among them, Luis Hjelmslev is a prominent figure. Some consider him as the true successor of Saussure. It may be contended that the veritable linkup point between Saussure and Hjelmslev"s perspectives on the epistemology of the linguistic science (and subsequently about the general epistemology) could be related to the concept of “immanence”. In the present study, the basic components in Saussure"s linguistic epistemology according to recent Saussurological studies – were first extracted by a special attention to his scripts and his lectures; later, their fundamental modifications in the Glossematic standpoint of Hjelmslev were tracked. Next, the importance of epistemological transitions applied by Hjelmslev was examined. Finally, the precious consequences of the Glossematical epistemology towards an “immanent linguistic algebra” were affirmed, and a reconsideration of Hjelmslev"s unique thought regarding the theorization of language was proposed.