بازنمایی کنشگری سیاسی زنان در سریال‌های تاریخی دهۀ 90 تولید سیمای ج.ا.ا (مطالعه موردی: سریال‌های«تبریز در مه» و «بانوی سردار»)

هدف این پژوهش، تحلیل بازنمایی کنشگری سیاسی زنان در سریال‌های تاریخی پخش‌شده از سیمای جمهوری اسلامی ایران در دهۀ چهارم پس از انقلاب ( سال های 1400-1390) با استفاده از روش کیفی از نوع تحلیل روایت گریماس است. با توجه به هدف پژوهش با نمونه‌گیری هدفمند دو سریال«تبریز در مه» و «بانوی سردار» که در آنها زنان شخصیت اصلی سریال و کنشگر عرصۀ جامعه و سیاست بودند، انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. زنان کنشگر عرصۀ سیاست در این سریال‌ها بین 20 تا 40 سال داشتند. هر دو شخصیت اصلی زن سریال‌ها(دختر خان و دختر ولیعهد) از طبقۀ بالای اجتماع هستند. در این سریال ها بین طبقۀ اجتماعی و کنشگری زنان رابطۀ مستقیم وجود دارد. کنش اجتماعی -سیاسی زنان در آنها بازتابی از ساختار سیاسی و اجتماعی حکومت داخلی، و دخالت دولت‌های غربی در امور داخلی ایران بوده است. این بازنمایی کنش سیاسی زنان را در مقوله‌های بسیاری، از جمله در گفتمان شخصیت‌های حاضر در سریال‌ها (دیالوگ‌ها)، در لوازم و ابزار استفاده‌شده توسط آنها (اسب و اسلحه)، شرکت در امور سیاسی و اجتماعی، ایجاد انسجام و همبستگی اجتماعی، مقبولیت اجتماعی، دفاع از ارزش‌های دینی و آرمان‌ها، برقراری عدالت اجتماعی و همین‌طور ایجاد تغییر اجتماعی در جامعۀ زمان خود را نمایش می دهد. با بررسی‌های انجام‌شده در این پژوهش، معلوم شد که امر بازنمایی زنان طبقات پایین جامعه که در وقایع سیاسی- اجتماعی تاریخ ایران نقش اساسی داشتند، مورد توجه قرار نگرفته است.

representation of women’s political activism in the historical series of the 90s (tabriz dar meh and banoi sardar)

the purpose of the current research is to analyze the representation of women’s political activism in historical series broadcast on the islamic republic of iran in the fourth decade after the revolution (1390-1400) using a qualitative method of grimas narrative analysis. according to the purpose of the research, two serials &tabriz dar meh& and &banoi sardar& in which women were the main characters of the film and social and political actors were selected and analyzed. the female political activists in these series were between 20 and 40 years old. both the main female characters of the series are from the upper social class. the socio-political action of women in these series has been a reflection of the political and social structure of the internal government, and the involvement of western governments in iran’s internal affairs. this representation of women’s political action in many categories (themes), including in the speech of the characters in the series (dialogues), in the tools used by them (horses and weapons), participation in political and social affairs, creates social cohesion and solidarity, social acceptability, defense of religious values ​​and ideals, establishing social justice and creating social change in the society of its time are well displayed. with the investigations carried out in the current research, the representation of women from the lower classes of the society, who played an essential role in the social-political events of the history of iran, has not been taken into consideration.