قابلیت های داستان های کتاب »داستان راستان«؛ برای اقتباس فیلمنامه بر پایه درام ارسطویی

پرمخاطب‌ترین اثر مرتضی مطهری، مجموعه‌کتب «داستان راستان» است. داستان‌ این کتاب‌ها با استناد به احادیث و روایت‌های اسلامی، با زبانی ساده در قالب روایتی جذاب بازنویسی شده و توانسته‌ مفاهیم موجود در دین اسلام را به مخاطبان خصوصاً کودکان و نوجوانان به‌خوبی معرفی کند. باتوجه‌به اهمیت این مجموعه در بین کتب اسلامی، هدف این پژوهش، دستیابی به مولفه‌های اصلی دراماتیک مجموعه‌داستان‌های این کتاب برای اقتباس در حوزۀ سینمای زنده و انیمیشن است. به این منظور، نگارندگان به روش توصیفی تحلیلی، با گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و تحلیل کیفی یکی از داستان‌های کتاب به نام «دعای مستجاب» براساس مولفه‌های ساختار درام ارسطویی، به تحقیق در این زمینه پرداختند. درام تراژدی از نظر ارسطو در نهایت باعث تزکیه می‌شود و هدف یک اثر هنری دینی همچون «داستان راستان» به عقیدۀ مطهری نیز این است که خواننده دربارۀ آن فکر کند و از فکر خود چیزی بر آن بیفزاید و این امر در نهایت، منجر به یک عمل شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که کتاب «داستان راستان» با بهره‌گیری از الگوی موفق دراماتیک ارسطویی و ویژگی‌های بارزی همچون کشمکش، زبان و لحن، اوج، زمان و مکان، گره‌افکنی، تعلیق، شخصیت‌های کنشگر و ... امکان هرگونه اقتباس و برداشت تازه‌ را برای نگارش فیلم‌نامۀ انیمیشن و دیگرگونه‌های نمایشی برای نویسندگان فراهم می‌آورد؛ ظرفیتی که باید موردتوجه بیشتر هنرمندان قرار بگیرد تا این روایت‌های جذاب اسلامی، در قالب تصویری، برای مخاطبین تلویزیون به بهترین نحو اثرگذار باشند.

The Capabilities of Dasten-e Rastan Stories for Scenario Adaptation Based on Aristotelian Drama

&Dastane Rastan& (The Story of Pious Men) book series is the most widelyread work of Morteza Motahari. The story of these books has been rewritten with reference to the Islamic anecdotes (‘ahadith’) and narratives in simple language and in the form of attractive narratives, and could well introduce the Islamic concepts to the audience; specially the children and teenagers. Due to the importance of this collection among the Islamic books, the aim of the present research is to access the main dramatic parameters of the series’ stories to be adapted for the live and animated cinema. For this purpose, the authors studied that by collecting library data and qualitative analysis of one of the book’s stories called &The Answered Prayer& with the descriptiveanalytical procedure and based on the parameters of the structure of Aristotelian drama. According to Aristotle, tragic drama will eventually result in catharsis, and based on Motahari, the aim of such a religious artistic work as Dastane Rastan is that the reader thinks about it and adds something to it through his/her thought and this leads to an action. The findings indicate that using Aristotelian successful dramatic pattern and clear features like tension, language and tone, climax, time and place (setting), twist, suspension, proactive characters and the like, “Dastane Rastan” provides the possibility of any other new adaptation and interpretation for the writers to write the scenario for animation and other dramatic types; a capacity which should be noticed by the artists more so that these attractive Islamic narratives can be the most influential, in visual form, for the TV audience.