بازنمایی جنگ ایران و عراق در نمایشنامه‌های رادیویی

یکی از وظایف رسانه، بازنمایی رویدادهای مهم تاریخی است. در تاریخ معاصر کشور ما، جنگ ایران و عراق، از اتفاقات مهمی محسوب می‌شود که دستمایۀ تولید آثار بسیاری شده ‌است. هدف این پژوهش، بازنمایی جنگ ایران و عراق در نمایشنامه های رادیویی دهۀ 60 و 90 است، در گام بعدی، بازنمایی این رویداد با توجه به گفتمان های موجود در این دو دهه، مورد مقایسه قرار می گیرد. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است. با توجه به لزوم مراجعه به آرشیو برای دریافت نمونه‌های موردنیاز، ابزار گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای - اسنادی است. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که مفاهیم ارزشی جنگ، بیشترین بازنمایی را در نمایشنامه های رادیویی داشته، شیوۀ برخورد با مرگ، اشتیاق به شهادت بوده و هراسی از کشته شدن، در میان نیرو های ایرانی، وجود نداشته است. همچنین درمورد رنج های ناشی از جنگ، پرداخت زیادی صورت نگرفته و بازنمایی نیروهای عراقی، بیشتر به‌شکلی منفی انجام پذیرفته است. این یافته ها درمورد هر دو دهۀ 60 و 90 صدق می کند. براساس نتایج به‌دست‌آمده، بازنمایی جنگ ایران و عراق در نمایشنامه های رادیویی دهۀ 60 و 90، تغییر زیادی نداشته و یکسان بوده است، درحالی‌که فضای جامعه، تغییر کرده و لازم است سلایق مخاطب امروزی هم در نظر گرفته شود و ناگفته‌های جنگ در کنار مفاهیم ارزشی آن، مورد توجه قرار گیرد.

Representation of Iran-Iraq War in Radio Plays

Representation of important historical events is one of Media’s duties. In contemporary history of our country, IranIraq war, is one of important incidents which has become the theme of producing media works. The purpose of this research is to represent IranIraq war in radio plays in 60s 90s. The next step is the comparison of the representations of this event based on the available discourse during the two decades. The methodology of the research is qualitative content analysis. Concerning the necessity of referring to archives for receiving the sample of plays, library documentation was applied as a tool for collecting data. The findings of the research show that the conceptual values of the war have had the highest level of representation, the manner of encountering death as the enthusiasm for martyrdom and there has been no fear of being killed among Iranian forces. Also, the plays have not paid attention to the sufferings of war, and the representation of Iraqi forces has been in a negative form. These findings were justified for 60 90 decades. According to the outcomes, the representation of IranIraq war in radio plays in 60s 90s do not show palpable changes and have remained the same, while there has been changes in the atmosphere of society and it is essential to consider the today’s taste of audience. And, untold narratives of war should also be considered beside the conceptual values.