سنجش سواد اطلاعاتی کارکنان مشاغل خبری صداوسیما در عصر دیجیتال

با ظهور جامعۀ اطلاعاتی تغییرات چشمگیری در مفاهیم و ساختارهای جامعه به وجود آمده است. انفجار اطلاعات ازیک‌طرف و پیشرفت‌های فناوری ict و پیدایش رسانه‌های نوین از طرف دیگر چالش‌های جدیدی را در عرصۀ دستیابی، درک و استفاده اطلاعات، پیش روی فعالان عرصۀ خبر قرار داده است. لذا برنامه‌ریزان خبر یک رسانه برای دستیابی به اطلاعات به توانایی ویژه‌ای فراتر از سواد پایه‌ای دانش خبر برای رقابت رسانه‌ای و بقاء در جامعۀ اطلاعاتی نیازمندند که از آن به‌عنوان «سواد اطلاعاتی» نام برده می‌شود. یکی از راه‌های ارتقای سطح سواد اطلاعاتی برنامه‌ریزان خبر، آگاهی از وضعیت سواد اطلاعاتی ایشان است. این پژوهش به ترسیم وضعیت سواد اطلاعاتی دبیران خبر و خبرنگاران معاونت سیاسی خبر صداوسیما با تاکید بر هفت مولفه تشکیل‌دهنده آن بر اساس مدل پاساداس پرداخته و عوامل موثر در ارتقای این مهارت را واکاوی کرده است. این تحقیق به روش پیمایش انجام‌شده و جامعۀ آماری آن دبیران خبر و خبرنگاران شاغل در معاونت سیاسی در تهران هستند و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 101 نفر تعیین شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که: سواد اطلاعاتی دبیران خبر و خبرنگاران معاونت سیاسی صداوسیما فقط در مولفه‌های (تحلیل و ارزیابی اطلاعات، آگاهی پیرامون مسائل حقوقی، اخلاقی و استفاده اطلاعات) در سطح قابل قبولی قرار دارد؛ اما در مولفه‌های (تعریف نیاز اطلاعاتی، ادغام و یکپارچه‌سازی اطلاعات و جستجوی اطلاعات) در سطحی متوسط و همچنین در مولفه‌های (مهارت‌های مدیریت و سازمان‌دهی اطلاعات و استفادۀ موثر و تولید اطلاعات) در سطح پایینی قرار دارد و درمجموع، میانگین نمره سواد اطلاعاتی جامعۀ موردمطالعه 51.6 است که در میانه دامنه 0-100 قرار دارد. مطالعات همچنین نشان داد آموزش دوره‌های زبان انگلیسی و کاربری کامپیوتر (icdl) رابطۀ مثبت معناداری با سطح سواد اطلاعاتی دارد.

Measurement of the Information literacy of IRIB Personnel Working at Newsroom Jobs

Striking changes have taken place in the concept and structure of the society with the emergence of information society. Information explosion on the one hand and technological communication advances and also appearance of modern media on the other hand has posed the news activists with new challenges in the field of accessing , understanding and using information. Therefore, news planners need special ability beyond the basic news literacy to access to information in order to compete and survive in the information society which is referred to as “ information literacy “. One of the most important strategies to promote information literacy of the news planners is to be aware of their literacy status. The present study has outlined the status of information literacy in the mentioned society emphasizing its seven constituents and influential factors in improving this skill. This study is a deep quantitative and descriptive analysis based on survey method. The findings of this study prove that the news editors and reporters are in a satisfactory position as far as ethical and legal considerations are concerned. Their information literacy is generally average which is not desirable. This study has also shown that there is a key direct relationship between taking English and computer training courses and/or international computer driving licenses (ICDL) and information literacy level.