عملکرد مراکز منتخب کووید-19 در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه در دوران همه گیری کووید-19

زمینه. به منظور پاسخگویی به مردم در زمان بحران کووید-19، تعدادی از مراکز خدمات جامع سلامت شهری در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه در سال 1398 بر اساس اولویت های تعیین شده، تبدیل به مراکز منتخب کووید-19 (16 ساعته و 24 ساعته) گردیدند. با توجه به اهمیت نظارت بر عملکرد مراکز یاد شده و اطمینان از کیفیت و استمرار خدمات ارائه شده منطبق بر استانداردها و دستور عمل های تعریف شده، ارزیابی عملکرد واحدهای مذکور از تیر تا اسفند ماه سال 1399 در سه سطح خودارزیابی (سطح اول)، ارزیابی دانشگاه (سطح دوم) و ازریابی مدیران و کارشناسان معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (سطح سوم) آغاز گردید. روش کار. یک پژوهش توصیفی تحلیلی به صورت مقطعی در کلیه مراکز منتخب کووید- 19 در سراسر کشور مشتمل بر 978 مرکز در 63 دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی در سال 1399 انجام شد. انتخاب نمونه به روش نمونه گیری سرشماری بوده و کل 978 مرکز را شامل میشود. در این پژوهش برای ارزیابی 28 معیار اصلی با موضوعات آموزش و اطلاع رسانی، ایمنی کارکنان و مراجعین با رعایت فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از وسایل حفاظت فردی، تامین نیروی انسانی، تجهیزات، گندزدایی و فرآیندهای کاری و 91 زیرمعیار با استفاده از فن دلفی تعیین شدند. یافته ها. با معیارها و زیر معیارهای تعریف شده در حیطه های «آموزش و اطلاع رسانی مردم»، آموزش کارکنان، رعایت فاصله گذاری اجتماعی، امکانات و تسهیلات، مدیریت پسماند، تامین نیروی انسانی، تامین و تجهیز ملزومات پزشکی و فرآیندهای کار مشخص گردید در خوداظهاری (ارزیابی سطح اول)، معیاری که کمترین امتیاز را به خود اختصاص داد «آموزش کارکنان» بود. کمترین امتیاز در ارزیابی سطح دانشگاه/دانشکده ها (ارزیابی سطح دوم) مربوط به رعایت فاصله گذاری اجتماعی در مراکز بود و بیشترین امتیاز در هر دو سطح ارزیابی مربوط به معیار «ارایه آموزش های لازم به بیماران در خصوص پیشگیری و کنترل کووید -19» بود. نتیجه گیری. ایجاد و راه اندازی مراکز منتخب کووید -19 یکی از اقدامات موثر در کنترل و مدیریت کووید-19 و کاهش وقفه در ارائه خدمات جاری سایر واحدهای ارائه مراقبت های اولیه سلامت بوده است که در نتیجه تغییر ساختار نظام مراقبت های بهداشتی اولیه به وجود آمد. تداوم کیفیت خدمت مراکز منتخب نیازمند پایش و ارزشیابی مستمر عملکرد آن هاست.

performance of selected covid-19 centers in the primary health care system during covid-19 pandemics in iran

background. in order to respond the people in the covid 19 crisis, a number of comprehensive urban health centers in the primary health care system converted to the selected covid 19 centers in 2020. considering the importance of evaluating the performance of the mentioned centers and ensuring the continuity of the services provided in accordance with the rules and instructions, the performance evaluation of the mentioned units began from july 2020 to march 2021 in three levels: self evaluation (first level evaluation), university evaluation (second level evaluation) and the evaluation of the experts of the ministry of health and medical education (third level evaluation). material. a cross sectional descriptive analytical study was conducted in all selected covid 19 centers including 978 in all 63 universities / medical schools across the country in 2020. the sample was selected by census sampling method and includes a total of 978 centers. in this study, 28 main criteria in the fields of education and information, staff and client safety by observing social distance and using personal protective equipment, supplying manpower, equipment, disinfection and work processes and 91 sub criteria were determined by using delphi technique. results. with the criteria and sub criteria defined in the areas of education and information of the people, staff training, observance of social distance, facilities, waste management, manpower supply, supply of medical equipments and work processes , it was identified that in the self evaluation ( first level evaluation), the criterion with the lowest score was staff training. the lowest score in the evaluation of the level of universities / medical schools (second level evaluation) was related to the observance of social distance in the centers and the highest score in both evaluation levels was related to the criterion of providing necessary education to patients regarding prevention and control of covid 19. conclusion. establishment and setting up of selected covid 19 centers has been one of the effective measures in controlling and managing covid 19, which was created as a result of changing the structure of the primary health care system. continuity of service quality of selected centers requires continuous monitoring and evaluation of their performance.