تعیین الگوی تجویز دارو در بیماران سرپایی تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی استان سمنان و مقایسه آن با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی

زمینه و اهداف: آگاهی از الگوی تجویز دارو در کشور و مقایسه آن با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی می‌تواند بر تصمیم متولیان نظام سلامت در اجرای سیاست‌ها و مداخله هاضروری تاثیرگذار باشد. این مطالعه با هدف بررسی الگوی تجویز دارو در بیماران سرپایی تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی در استان سمنان انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه، تعداد952.712 نسخه مربوط به سال 1396 شمسی در سطح استان سمنان مورد بررسی قرار گرفت و شاخص‌های تجویز دارو شامل میانگین قیمت هر نسخه، میانگین اقلام هر نسخه، درصد نسخ حاوی 4 قلم دارو و بیشتر، درصد تجویز آنتی‌بیوتیک در نسخ، درصد تجویز داروی تزریقی و درصد تجویز کورتیکواستروئید (corticosteroid) تفکیک نوع تخصص و همچنین به تفکیک سابقه فعالیت پزشکان استخراج و با استاندارد‌های ارائه شده توسط who مقایسه گردید. یافته‌ها: میانگین قیمت نسخ 254.377 ریال و میانگین اقلام هر نسخه 2/65 بود. بطور کلی 26/9 درصد از نسخ حاوی 4 قلم و بیشتر دارو بودند. 55 درصد از نسخه‌ها حاوی آنتی‌بیوتیک و 29 درصد نسخ حاوی حداقل یک داروی تزریقی بودند. 11/1 درصد از نسخ نیز حاوی کورتیکواستروئید (corticosteroid) سیستمیک بودند. همگی شاخص‌های مورد بررسی بالاتر از سطح مطلوب توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت بود.نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد شواهدی از تجویز غیر منطقی دارو در شاخص‌های پلی فارماسی، (polypharmacy) تجویز آنتی‌بیوتیک و داروی تزریقی در نسخ بررسی شده وجود دارد. لذا پیشنهاد می‌شود نظارت کافی بر نحوه تجویز دارو و آموزش اصول نسخه نویسی برای پزشکان در دستور کار دست اندرکاران نظام سلامت قرار گیرد.

Determination of Drug Prescription Pattern for Outpatients Covered by Social Security Organization in Semnan Province and Compare It with the WHO Standards

Background and Objectives: Awareness about prescribing pattern and comparing that with standards of the World Health Organization (WHO) can affect health policymakers in adopting policies and implementing necessary interventions for rational use of drugs. The aim of this study was to determine the pattern of drug prescribing in outpatients covered by Social Security Organization in Semnan province. Material and Methods: In this study, 952,712 prescriptions in Semnan province in 1396 were investigated and indicators of use of drugs include average price of each prescription, average number of drugs in each prescription, percentage of prescriptions containing 4 drugs or more, percentage of prescriptions containing antibiotics, injections and corticosteroids, physicians by specialty and by the length of activity were extracted and compared with those provided by the WHO standards. Results: The average price of prescriptions was 254,377 IRR and average number of drugs per prescription was 2.65. Generally, 26.9 percent of the prescriptions included 4 or more drugs. Percentage of the prescriptions containing antibiotics, injections and corticosteroids was 55 percent, 29 percent and 11.1 percent, respectively. All of the examined indicators were higher than the recommended level by the WHO. Conclusion: This study showed some evidence of irrational drug prescription especially in the polypharmacy, antibiotics and injectable drugs. Therefore, it is suggested that adequate supervision of the prescribing and training of prescribing principles for physicians should be considered in continuing education programs.