چالش ها و راهکارهای اجرای پزشک خانواده روستایی درایران: یک مطالعه کیفی

زمینه و اهداف: پزشک خانواده ی روستایی از اصلاحات راهبردی در نظام سلامت ایران است که با هدف بهبود برخورداری مردم از خدمات سلامت از سال 1384 به اجرا درآمده است و علیرغم نقش محوری در برنامه های نظام سلامت تا به امروز طبق سیاست گذاری‌های اولیه پیش نرفته است فلذا در این مطالعه در نظر داریم چالش های موجود پزشک خانواده روستایی را شناسایی کرده راهکارهایی برای رفع آنها ارائه کنیم.مواد و روش ها: پژوهش حاضر در قلمرو مطالعات کیفی می باشد که با استفاده از مصاحبه و مرورمستندات انجام شده است نمونه‌گیری مبتنی بر هدف و انتخاب اسناد با روش نظام مند صورت گرفته است. مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته عمیق با 26 نفر از افراد مطلع کلیدی انجام شد. داده‌ها با استفاده ازنرم افزارmaxqda به روش محتوای‌قیاسی تحلیل شد.یافته ها: با گذشت بیش از یک دهه از اجرای پزشک خانواده هنوز این برنامه با یک سری چالش‌های اساسی در حوزه‌های رهبری و حکمرانی، تامین مالی، عملکرد ارائه‌دهندگان خدمات، آموزش و فرهنگ رسانی، رفتار گیرندگان‌خدمات و نظارت و ارزیابی مواجه می باشد که بیشترین چالش های برنامه به حوزه رهبری و حکمرانی از قبیل کم رنگ بودن نقش بخش خصوصی در ارایه خدمات، عدم توجیه مقامات سیاسی و مردم نسبت به برنامه و عدم پیش بینی زیرساخت های مورد نیاز برنامه و ... مربوط می شود.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت و نقش کلیدی پزشک خانواده در حوزه سلامت و تکمیل خدمات مراقبت های بهداشتی اولیه (phc)، خصوصا نقش موثر در دستیابی به پوشش همگانی سلامت (uhc)، بایستی با برنامه ریزی های اصولی مداخلات متناسب و عملی برای رفع موانع موجود و ارتقای برنامه پزشک خانواده طراحی و اجرا گردد.

Challenges and Strategies of Implementation Rural Family Physician in Iran: A Qualitative Study

Background and Objectives: Rural family physician is one of the strategic reforms in Iranian health system.    It has been implemented since 2005 with the aim of improving people's access to health services. Despite its pivotal role in health system programs, the program has not progressed according to its original policies. Therefore, in this study, we aimed to identify the challenges of the rural family physician to provide solutions to these problems. Material and Methods: The present study is in the field of qualitative studies. This was done by interviewing and reviewing the documentation. The sampling was purposive and the documents were systematically selected. Indepth semistructured interviews were conducted with 26 key informants. Data were analyzed using MAXQDA software by content analysis method. Results: After more than a decade of practicing family physician, the program still faces a number of key challenges in the areas of leadership and governance, financing, service providers, training and making culture, customer behavior, and monitoring and evaluation. Most of the program's challenges are related to leadership and governance, such as the negligible role of the private sector in service delivery, politicians are not justified about the program, and failure to anticipate the infrastructure required for the program. Conclusion: Given the importance and key role of the family physician in the field of health and completing primary health care (PHC), especially the effective role in achieving UHC, with proper planning, appropriate and practical interventions should be designed and implemented to remove barriers and enhance the family physician program.