راهکارهای اصلاح چالش های مرتبط با حقوق بیماران روانی در کشور با تکیه بر بررسی مطالعات مختلف انجام شده در ایران و سایر کشورها

​زمینه: حقوق بیماران روانی و اهمیت رعایت آن در سالهای اخیر مورد توجه سیاست گذاران، مدیران و پژوهشگران بخش سلامت قرار گرفته است. علی رغم افزایش اهمیت این موضوع، تنها مطالعات اندکی به بررسی حقوق بیماران روانی و موضوعات مرتبط با آن پرداخته اند. هدف از انجام این مطالعه آن است که با بررسی مطالعات مختلف انجام شده مرتبط با حقوق بیماران روانی در ایران و سایر کشورها، چالش ها و راهکارهای رویارویی با آنها مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. روش کار: این پژوهش مطالعه ای مروری است. برای انجام مرور، مقالات، پایان نامه ها، گزارش های مرتبط با حقوق بیماران روانی مورد بررسی قرار گرفت. برای گرداوری داده های مرتبط با اهداف مطالعه، ابتدا پایگاه های داده ای داخلی و خارجی جستجو گردید. در گام بعدی لیست مقالات برخی مجلات داخلی و خارجی تخصصی در خصوص حقوق بیماران روانی مورد بررسی قرار گرفت. پس از جمع بندی و طبقه بندی داده های موردنیاز، گزینه های مرتبط با اصلاحات لازم برای رویارویی با چالش های مربوط به حقوق بیماران روانی استخراج و   دسته بندی گردید. یافته ها: راهکارهای ارایه شده برای رفع چالش های فعلی مرتبط با حقوق بیماران روانی (نقص ها و کاستی های مرتبط با حقوق فعلی بیماران روانی، عدم آگاهی و یا آگاهی پایین بیماران روانی و کارکنان بخش سلامت از حقوق بیماران روانی و ... ) شامل اصلاحات در سطح تدوین قوانین و مقررات، در سطح سیاست گذاری کلان، در سطح انجام پژوهش های مرتبط، در سطح ارایه خدمات سلامتی و اصلاحات راهبردی با تکیه بر تحلیل ضعف ها و نارسایی های مرتبط با حقوق بیماران روانی و توجه به نیازهای واقعی آنان می باشد. نتیجه گیری : کمک به  ارتقای سیاست گذاری های موجود جهت اصلاح کاستی ها و نارسایی های مرتبط با حقوق بیماران روانی و توجه به الزامات آن، برنامه ریزی در جهت شناسایی ضعف ها و نارسایی مرتبط با حقوق آنان و اقدام در جهت بهبود نحوه ارایه خدمات به این دسته از بیماران در سطوح مختلف نظام سلامت گامی موثر در راستای رفع بسیاری از چالش های مرتبط با حقوق بیماران روانی و ارتقای رعایت حقوق آنان می باشد.

Exploring Solutions for Challenges of Mental Patients’ Rights in Iran on the Basis of Various Studies Conducted in Iran and Other Countries

​Background and Objectives : In recent years, policymakers and researchers of health sector have paid more attention to considering rights of mental patients. Despite of increasing importance of the issue, there are few studies which explore rights of mental patients and the challenges for providing respective solutions. The aim of this study was to explore various studies conducted in Iran and other countries and extract respective solutions to meet the challenges.   Material and Methods: To conduct this review study, we collected relevant papers, theses and dissertations as well as related reports to mental patients’ rights. Local and global databases were searched to collect relevant data. In the next step, we followed articles of some special related journals. After collecting and categorizing the data, we extracted and categorized options for challenges of mental patients’ rights.    Results : Solutions to meet challenges of mental patients’ rights (weaknesses in contemporary rights of mental patients, low or lack of awareness of mental patients and health workers about mental patients’ rights,) include options in rules and regulations level, macro policymaking level, conducting research, health services delivery level and strategic options according to analysis of weaknesses and failures related to mental patients’ rights and their needs Conclusion : In order to respect mental patients’ rights and find solutions and correct deficiencies, we should improve the existing plans and policies related to mental patients’ rights, plan to identify weaknesses and failures and improve services to this group of patients.