مقایسه ی اثربخشی آموزش سرمایه‌های روانشناختی و ذهن آگاهی بر بهبود ابعاد سلامت روان دانشجویان پزشکی یک دانشگاه نظامی

مقدمه: تامین و حفظ سلامت جسم و روان دانشجویان امری مهم است، چرا که اختلالات روانی با تاثیر بر روند آموزشی موجب افت یا ترک تحصیل می گردد. رویکردهای سرمایه های روان شناختی و رویکرد ذهن آگاهی چهارچوب عملی و مثبتی را فراهم می کنند که به پیشگیری و ارتقاء سلامت روان کمک می کند.هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش سرمایه ‌های روانشناختی و ذهن آگاهی بر بهبود ابعاد سلامت روان دانشجویان دانشکده پزشکی یکی از دانشگاه های نظامی در شهر تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع تجربی و با طرح پیش آزمون - پس آزمون پیگیری با گروه کنترل است که در سال 1400 صورت گرفت. نمونه پژوهش شامل 75 نفر از دانشجویان دانشکده پزشکی، بر اساس سنوات تحصیلی (سال اول تا پنجم) به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 25 نفر) مجدداً به صورت تصادفی تقسیم شدند. سپس برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی سلامت روان و برای آزمون فرضیه­ ها از روش تحلیل واریانس (با اندازه گیری مکرر) در سطح معنی داری 0/05≥p استفاده شد.یافته‌ها: میانگین ابعاد سلامت روان در پیش آزمون تفاوت معنی داری بین دو گروه آزمایشی و کنترل نداشت، ولی تحت تاثیر آموزش سرمایه‎های روان شناختی و ذهن آگاهی در مراحل پس آزمون و پیگیری بین دو گروه‎ مذکور تفاوت معناداری داشته است (f=52/132, eta=0/592, p<0/001). این نتایج نشان دهنده اثربخشی آموزش این دو رویکرد بر بهبود ابعاد سلامت روان هست.نتیجه‌گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان دهنده اثربخشی آموزش گروهی سرمایه های روان شناختی و ذهن آگاهی بر بهبود ابعاد سلامت روانی است. همچنین مقایسه ی اثربخشی بین این دو رویکرد بر ابعاد سلامت روان، حاکی از برتری اثربخشی رویکرد ذهن آگاهی نسبت به سرمایه های روان شناختی است. لذا، پیشنهاد می شود برنامه های آموزشی گروهی سرمایه های روانشناختی و ذهن آگاهی در مراکز آموزشی، مراکز مشاوره و روان شناسی و مراکز درمانی و بهداشتی جهت ارتقاء بهداشت روان مورد استفاده قرار گیرد.

comparison of the effectiveness of psychological capital and mindfulness training on the improvement of the dimensions of mental health of medical students in a military university

introduction: ensuring and maintaining the physical and mental health of students is important because mental disorders affect the academic process and lead students to academic failure. psychological capital approaches and the mindfulness approach provide a practical and positive framework that helps to prevent and improve mental health.objectives: the present study was conducted to compare the effectiveness of psychological capital and mindfulness training in improving the mental health of medical students at a military university in tehran, iran.materials and methods: the current experimental research was conducted based on a pretest-posttest design with a control group and follow-up in 2021. the research sample consisted of 75 medical faculty students who were randomly selected on the basis of their years of study and were then randomly divided into two experimental groups and one control group (n=25 each). mental health questionnaire was used to collect data, and the variance method (with repeated measurements) was used for data analysis to test the hypotheses at a significance level of p≤0.05.results: the means of mental health of experimental and control groups were not significantly different in the pre-test; however, under the influence of psychological capital and mindfulness training in the post-test and follow-up were significantly different between the two mentioned groups (f=52.132, eta=0.592, p<0.001). these results showed the effectiveness of the mentioned methods to improve mental health.conclusion: the findings of the present research indicated the effectiveness of group training in psychological capital and mindfulness on the improvement of mental health dimensions. moreover, comparing the effectiveness of these two approaches on mental health dimensions showed the superiority of the mindfulness approach over psychological capital. therefore, it is suggested that psychological capital and mindfulness group training programs be performed in educational centers, counseling and psychology centers, and medical and health centers to improve mental health.