مقایسه اثربخشی زوج درمانی طرحواره محور،هیجان مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس زناشویی زوجین در آستانه طلاق در خانواده های نظامی

مقدمه: استرس زناشویی از مولفه‌هایی است که بر روابط زوجین تاثیر مستقیم دارد و در طولانی مدت می‌تواند منجر به طلاق گردد. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی طرحواره ‌محور، هیجان‌مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس زناشویی زوجین در آستانه طلاق در خانواده‌های نظامی انجام گرفت. مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش، تمامی زوجین مراجعه‌کننده به یکی از مراکز مشاوره تحت قرارداد نیروهای مسلح بودند و نمونه‌های تحقیق شامل 60 زوج (15 زوج گروه طرحواره محور، 15 زوج گروه هیجان‌مدار، 15 زوج گروه مبتنی بر تعهد و پذیرش و 15 زوج گروه کنترل) بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس با جایگزینی تصادفی انتخاب شدند. گروه زوج‌درمانی طرحواره ‌محور 10 جلسه، گروه زوج‌درمانی هیجان‌مدار 10 جلسه و گروه زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد 10 جلسه در برنامه مداخله شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل تحت هیچ مداخله‌ای قرار نگرفت. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استرس زناشویی استکهلم بود که زوج‌های هر سه گروه در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری آن را تکمیل کردند. در نهایت داده‌های پژوهش با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد هر سه شیوه زوج‌درمانی در کاهش میزان استرس زناشویی به‌صورت معنی‌داری اثربخش می‌باشند و بالاترین میزان اثربخشی به ترتیب متعلق به زوج‌درمانی هیجان‌مدار با ضریب اتای 0/859، زوج‌درمانی طرحواره ‌محور با ضریب اتای 0/781 و نهایتاً زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد با ضریب اتای 0/758 می‌باشد. نتیجه‌گیری: از یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان در راستای مداخلات بالینی و درمانی برای کاهش استرس زناشویی به‌ویژه در خصوص زوجین در آستانه طلاق استفاده کرد.

comparison of the effectiveness of schema-based couple therapy, emotional focused couple therapy, and acceptance commitment couple therapy in the reduction of marital stress among couples on the brink of divorce in military families

introduction: marital stress has a direct impact on couple relationships and, in the long run, can lead to divorce. objective: the present study aimed to compare the effectiveness of schema-based couple therapy, emotional focused couple therapy, and acceptance commitment couple therapy on the reduction of marital stress among couples on the brink of divorce in military families material and methods: this quasi-experimental study was conducted based on a pretest-posttest design with a follow-up period. the statistical population of the study included all couples who were referred to one of the counseling centers under the contract with the armed forces, and the sample included 60 couples schema-based couple therapy (n=15), emotional focused couple therapy (n=15), acceptance and commitment couple therapy (n=15) and control group (n=15). they were randomly selected via convenience sampling with replacement. the subjects in schema-based couple therapy participated in the study for 10 sessions, emotional focused couple therapy for 10 sessions, and the acceptance commitment couple therapy group participated in the study for 10 sessions. there was not any treatment for the control group. the research questionnaire included stockholm marital stress questionnaire. the participants completed the questionnaire in three stages, including pre-test, post-test, and follow-up. finally, the analysis of variance was performed by covariance analysis and repeated measures. results: as evidenced by the obtained results, all three methods of couple therapy had significant effects on the reduction of marital stress. moreover, the highest effectiveness pertained to emotional focused couple therapy with an effect size of 0.859, followed by schema-based couple therapy (0.781) and acceptance therapy (0.758). conclusion: the results of the current study can be used in clinical and therapeutic interventions to decrease marital stress, especially for couples on the brink of divorce.