تعیین رابطه و سهم پیش بینی کنندگی اثر کیفیت خواب و عزت نفس جنسی بر اختلال استرس تروماتیک ثانویه در همسران جانبازان جنگ

مقدمه: همسران جانبازان جنگ به واسطه قرابت و یاری‌رسانی به جانبازان مجروح به عنوان قربانیان ثانویه و پنهان تروما در نظر گرفته می‌شوند. این مواجهه غیرمستقیم با رویداد استرس آفرین پیامدهای منفی روان‌شناختی را برای آن‌ها به دنبال دارد.هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه و سهم پیش بینی کنندگی اثر کیفیت خواب و عزت نفس جنسی بر اختلال استرس تروماتیک ثانویه در همسران جانبازان جنگ انجام شد.مواد و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی - تحلیلی، واحدهایی پژوهش مشتمل بر 152 نفر از همسران جانبازان جنگ با تشخیص اختلال استرس تروماتیک ثانویه استان کرمانشاه در سال 1398 بود. شرکت‌کنندگان از طریق نمونه‌گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه خواب پیتزبورگ، فرم کوتاه شاخص عزت نفس جنسی (اعتباریابی شده توسط فرخی و شاره) و مقیاس آسیب ثانویه (اعتباریابی شده توسط رضا پور میر صالح و احمدی) استفاده شد. با کمک نرم‌افزار آماری spss نسخه 25 و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده داده‌ها تحلیل شدند.یافته‌ها: مطابق با یافته‌های پژوهش، میانگین (انحراف معیار) کیفیت خواب، عزت نفس جنسی و اختلال استرس تروماتیک ثانویه به ترتیب برابر با (3/88) 13/00، (11/88) 59/11 و (10/53) 63/43 بود. یافته‌های پژوهش بیانگر وجود رابطه مثبت و معنادار بین کیفیت پایین خواب و استرس تروماتیک ثانویه بود (0.345, p<0.01). علاوه بر این، بین عزت نفس جنسی و اختلال تروماتیک ثانویه رابطه منفی معناداری وجود داشت (r = -0.298, p<0.01). نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نشان داد که 32 درصد از تغییرات اختلال تروماتیک ثانویه از طریق کیفیت خواب و عزت نفس جنسی قابل تبیین است.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت کیفیت خواب و عزت نفس جنسی در پیش بینی اختلال استرس تروماتیک ثانویه، پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های مداخله برای اختلال استرس تروماتیک ثانویه نقش این عوامل را مدنظر قرار دهند.

The Relationship and Predicting Role of Sleep Quality and Sexual Self-esteem in Secondary Post-traumatic Stress Disorder among Wives of Veterans

Introduction: Wives of veterans, due to close relationship and taking care of them, are identified as secondary or hidden victims of trauma. This indirect exposure to a stressful event brings psychological consequences for them.Objective: The current study aimed at determining the relationship and predicting role of sleep quality and sexual selfesteem in secondary posttraumatic stress disorder among wives of veterans.Material and Methods: The present descriptiveanalytical study was performed on 152 wives of veterans with secondary posttraumatic stress disorder in Kermanshah Province, Iran in 2019. The subjects were selected by purposive sampling method. To collect data, the Pittsburgh sleep inventory, sexual selfesteem index for womanshort form (validation by Farokhi Shareh), and secondary trauma questionnaire (STQ) were used. Data were analyzed by SPSS version 25 using Pearson correlation coefficient and simple linear regression.Results: According to the findings, the mean ± standard deviation scores of sleep quality, sexual selfesteem, and secondary traumatic stress disorder were 13.00 ±3.88, 59.11 ±11.88, and 63.43 ±10.53, respectively. The results indicated a positive and significant relationship between low sleep quality and secondary traumatic stress (r= 0.345, P<0.01). In addition, there was a significant and negative correlation between sexual selfesteem and secondary traumatic stress (r = 0.298, P<0.01). The results of regression analysis showed that 32% of changes in secondary traumatic disorder can be explained by sleep quality and sexual selfesteem.Discussion and Conclusion: Given the important role of sleep quality and sexual selfesteem in the predicting secondary traumatic stress disorder, it is suggested to consider the role of these factors in intervention programs for secondary traumatic stress disorder.