معرفی و ارزیابی کتاب مبانی منطق فلسفی

مبانی منطق فلسفی، تنها کتابی است که تاکنون نویسنده‌ای فارسی زبان، درباره منطق فلسفی نگاشته است. دکتر لطف‌الله نبوی در این اثر سودمند خویش خلاء موجود در زبان فارسی را برای منطق‌آموزان پر کرده و بیشتر منطق‌های فلسفی مهم، یعنی منطق زمان، منطق معرفت، منطق تکلیف، منطق آزاد، منطق ربط و منطق فازی را پوشش داده است. این نوشتار به‌دنبال آن است که پس از معرفی کوتاه هریک از فصل‌های کتاب، به ارزیابی بیشتر آن‌ها بپردازد: الف) درباره زمان، بیش‌ از دو دیدگاه مهم فلسفی وجود دارد و هرکدام نیز پیامدهای گوناگونی در منطق زمان دارند. به‌ویژه آنکه نویسنده، تاثیر فراوان زمان مطلق ایستا و زمان نسبی ایستا را در مباحث فلسفی این منطق همچون مشکل امکان استقبالی نادیده گرفته است. ب) او به‌نادرستی، تعریف افلاطونی علم (باور صادق موجه) را دارای پذیرش همگانی در طول تاریخ دانسته است. ج) وی، با غفلت از تفاوت‌های شیءِ اعم از ذهن و خارج با وجود بالفعل خارجی، گمان کرده است که منطق ارسطویی ملتزم به وجود بالفعل خارجی در نام‌های خاص و عام است. د) برخلاف ادعای نویسنده، برخی از منطق‌دانان، منطق فازی را در حل «پارادوکس‌های خرمن» موفق نیافته‌ و گاه ابهام مرتبه بالاتر را نیز دقیقاً در تایید همین عدم‌توفیق، پیش کشیده‌اند.