هویت منطق و نسبت آن با فلسفه از دیدگاه فارابی

این پژوهش به‌دنبال بررسی چیستی هویت منطق و نسبت آن با فلسفه از دیدگاه فارابی، با رویکردی توصیفی- تحلیلی است. فلسفه، راهی تعلیمی و یقین‌آور برای رسیدن به زیبایی (سعادت) است و نسبت آن با منطق (با هویت معرفتی- مهارتی)، نسبت زیرساخت با روساخت است. درواقع معارف فلسفی به‌دست نمی‌آید، جز با برخورداری از معرفت و مهارت منطقی در تشخیص، امتحان و حکم بر حق و باطل در معارف. منطق به‌سبب برخورداری از هویت دوگانه معرفتی- مهارتی، معرفتی از نوع امتحانی- سنجشی در کنار علوم نظری و عملی به‌شمار می‌آید که موضوع آن را حیثیت دلالت‌کنندگی الفاظ و معقولات تشکیل می‌دهد. فارابی با اخذ واژه «ملکه» در تعریف منطق، فعلیت بُعد مهارتی منطق را افزون‌بر علم، منوط به ریاضت در کاربرد قوانین منطقی در همه روزنه‌های علم و پیرو آن، شناخت مغالطه کرده است.