بررسی مقایسه ای عملکرد و برخورد بلشویک‌ها و پلیس جنوب با ایرانیان در دوران احمدشاه قاجار (با تاکید بر درگیری با عشایر تحت والی گری دکتر مصدق)

دولت بلشویکی روسیه پس از جنگ جهانی اول به مداخله نظامی در شمال ایران پرداخت و همزمان انگلیسی‌ها با تاسیس «پلیس جنوب» به گسترش فعالیت‌های نظامی خود در مناطق جنوبی ایران اقدام کردند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی عملکرد و برخورد بلشویک‌ها و پلیس جنوب با ایرانیان را در این دوران بررسی می کند و به مقایسه تشابهات و تفاوت‌های هر یک می‌پردازد. پرسش اصلی پژوهش این است که چه تمایزاتی در شیوه‌های عملکرد بلشویک‌ها و پلیس جنوب در ایران وجود دارد؟یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بلشویک‌ها در ظاهر به دنبال ایجاد همگرایی با ایرانیان بودند، اما در عمل بیشتر بر تبلیغ و اشاعه ایدئولوژی خود تاکید داشتند؛ و به جای توجه به خواسته‌های ملی و مذهبی ایرانیان، از مداخلات نظامی مستقیم و تعدیات اقتصادی و اجتماعی ابایی نداشتند. در مقابل، انگلیسی‌ها تلاش کردند تا با جذب نیروهای وفادار ایرانی در قالب پلیس جنوب و جلب نظر عشایر و والیان ایالات جنوبی، منافع خود را تامین کنند و تا حد ممکن از مداخله مستقیم نظامی خودداری نمایند. این پژوهش نشان می‌دهد که هر دو طرف با رویکردهای متفاوتی به مسائل داخلی ایران پرداخته‌اند؛ بلشویک‌ها بیشتر بر نفوذ ایدئولوژیک تاکید داشتند، در حالی که انگلیسی‌ها سعی کردند از طریق همکاری با نیروهای محلی و ایجاد ساختارهای امنیتی، کنترل بیشتری بر اوضاع داشته باشند.

a comparative study of the performance of the bolsheviks and the southern police and their treatments towards iranians during ahmad shah qajar's era (focusing on conflicts with tribes under dr. mossadegh's governance)

the bolshevik government of russia intervened militarily in northern iran after world war i, while at the same time, the british expanded their military activities in southern iran by establishing the ‘southern police’. this research, using a descriptive-analytical method, examines the performance of the bolsheviks and the southern police, and their treatments towards iranians during this period, and compares and contrasts them. the main question of the research concerns the distinctions that exist in the operational methods of the bolsheviks and the southern police in iran. the findings indicate that the bolsheviks, apparenlty, sought to create convergence with iranians; however, in practice, they placed greater emphasis on promoting and disseminating their ideology. instead of paying attention to the national and religious demands of iranians, they did not shy away from direct military interventions and economic and social violations. in contrast, the british attempted to secure their interests by recruiting loyal iranian forces within the framework of the southern police and by gaining the support of local tribes and governors in southern provinces, while trying to minimize their direct military intervention.this research shows that both sides addressed internal issues in iran with different approaches: the bolsheviks emphasized ideological influence, while the british sought to exert greater control over the situation through cooperation with local forces and establishing security structures.