مفهوم‌شناسیِ نمادها، سنت‌ها و رموز جنگی اعرابِ پیش از اسلام

مقاله حاضر به بررسی سنت‌ها، رموز و نمادهای جنگ در نزد عرب پیش از اسلام می‌پردازد. این جنگ‌ها که از آنان تحت عنوان ایام‌العرب یاد می‌شود به نحوی بازگو کننده‌ی سازوکار اجتماعی و فرهنگی نظام قبیله‌ای شبه‌جزیره عربستان پیش از اسلام می‌باشند. ازاین‌رو سوال اساسی پژوهش حاضر آن است که اعراب پیش از اسلام در جنگ‌های خود از چه رموز و نماد‌هایی استفاده می‎‌نمودند و این رموز در نظام اجتماعی، رفتاری و ارتباطی جامعه عربی دارای چه معانی و مفاهیمی بودند؟ فرضیه پژوهش را می‌توان چنین مطرح نمود که مفهوم شناسی رموز و نمادهای ایام‌العرب‌ها به‌عنوان نمودها و الگوهای رفتاری برآمده از فرهنگ جاهلی می‌تواند زوایایی از جهان ذهنی و عینی اعراب را بر ما آشکار سازد. بر این اساس با استفاده از روش تاریخی و بهره‌گیری از منابع اولیه و برخی پژوهش‌های متاخر تلاش گردیده تا جنگ‌های اعراب پیش از اسلام، از منظر نشانه‌شناسی و سنت‌های حاکم بر آن مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که این نمادها و سنت‌ها، محصول محیط جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی شبه‌جزیره عربستان پیش از اسلام بوده و اعراب جاهلی به‌عنوان ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی به‌شدت به آن‌ها پایبند بودند.

A Semiotic Study of Concepts of War Symbols, Traditions, and Codes of PreIslamic Arabs

The wars of the preIslamic era, known as Ayyām alʿArab, to some extent reflect the preIslamic sociocultural mechanism of the tribal system of the Arabian Peninsula. The present research article aimed to study the kinds of symbols and codes the preIslamic Arabs used in their wars and the meaning of those symbols and codes in the social, behavioral, and communicative system of the Arab society. The hypothesis of this study can be stated in this way that studying the concepts of symbols and codes of Ayyām alʿArab as behavioral manifestations and patterns rising from the jahali culture can reveal perspectives from the subjective and objective worlds of Arabs. Accordingly, using the historical method, primary sources, and some recent research, we tried to analyze the preIslamic wars from the perspective of semiotics and its dominant traditions. The findings show that the symbols and traditions are the result of geographical, social, and cultural environment of the Arabian Peninsula before Islam, and the jahali Arabs were strongly committed to them as moral and social values.