تحلیل مولفه‌های تبعید تبعیدیان جنگ جهانی دوم (1320-1324ش)

بروز جنگ جهانی دوم و اشغال ایران، دو کشور بریتانیا و شوروی را در ایران فعال‌مایشاء کرد. متفقین برای کنترل مخالفان خود به دستگیری و تبعید آنان روی آوردند. تبعید در این مقطع، مولفه‌های خاص خود مانند ماهیت، علت، گروه‌های اجتماعی تبعیدیان و تبعیدگاه‌ها را دارد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع اصلی به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که بازداشت و تبعید افراد توسط متفقین در ایران چه روندی را طی کرده است و مولفه‌های تبعید این افراد شامل ماهیت، علت تبعید، تبعیدیان و تبعیدگاه چه ویژگی هایی را نشان می‌دهد؟ تبعید ایرانیان در طول جنگ جهانی دوم شامل دستگیری و نگهداری آنان، مدت طولانی نگهداری و عدم تشکیل پرونده و جمع‌آوری ادله برای اثبات جرم، اختلاف بین محل وقوع جرم و محل نگهداری آنان (تبعیدگاه) و نوع نگهداری آنان بازداشت نیست بلکه «حبس در تبعید» است. زادگاه و تبعیدگاه تبعیدیان در مرکز و شمال کشور بود. معترضان به تبعید هم در این مناطق ساکن بودند. سیاست دو دولت شوروی و بریتانیا در باب تبعید اتباع ایرانی رویۀ یکسانی دارد. به علت تبعید نیروهای موثر، خلائی به‌وجود آمد که باعث لطمه به کشور و از عوامل زمینه‌ساز واگرایی آذربایجان و کردستان شد.

An Analysis of the Exile Elements of World War II Expatriates (19411945)

The outbreak of World War II and the occupation of Iran by Britain and the Soviet Union gave them the chance to do whatever they wanted. The Axis countries embarked on arresting and deporting their opponents in order to control them. This descriptiveanalytical study seeks to explore the trend of the detention and deportation of individuals by the Axis powers in Iran as well as the features exposed through the elements of their exile at this time in history consisting of the nature, causes of deportation, expatriates’s social classes, and places of exile. The deportation of Iranians during World War II does not include their arrest and detention, their long detention and refusing to file and gather evidence to prove their guilt, the difference between the crime scenes and their places of detention (exile), as well as the type of their detention, but refers to imprisonment in exile. The birthplace and places of exile of the expatriates was the center and north of the country. Anitexile protesters also lived in the same areas. The policy of the Soviet and British governments regarding the deportation of Iranian citizens was the same. The deportation of effective figures brought up a gap, which caused damage to the country and was one of the factors behind the divergence of Azerbaijan and Kurdistan.