اثربخشی تمرینات یوگا، دارو درمانی و درمان ترکیبی بر کاهش علائم نقص توجه انتخابی و تکانشگری کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی تمرینات یوگا، دارودرمانی و درمان ترکیبی بر کاهش علائم نقص توجه انتخابی و تکانشگری کودکان دارای اختلال  نقص توجه/بیش فعالی بود. روش ها: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون بود. بدین منظور تعداد 60 کودک دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی به صورت هدفمند و با استفاده از مصاحبه توسط روان پزشک و مقیاس رتبه بندی کانرز - فرم والدین (cprs) شناسایی و به صورت تصادفی به چهار گروه کنترل، تمرینات یوگا، دارو درمانی و درمان ترکیبی تقسیم شدند. در مرحله پیش آزمون پرسشنامه اختلال کمبود توجه-بیش فعالی سوانسون و نولان پلهام (1980) و تکانشگری کودکان پاتون و همکاران (1995) توسط والدین تکمیل شد. در مرحله مداخله، گروه تمرینات یوگا به مدت هشت هفته به تمرینات یوگا پرداختند، گروه دارودرمانی در این مدت داروی ریتالین دریافت کردند؛ و گروه ترکیبی هم تمرینات یوگا انجام دادند و هم ریتالین دریافت کردند. گروه کنترل در این مدت هیج مداخله درمانی دریافت نکرد. در نهایت، پرسشنامه های تحقسق مجدداً توزیع و جمع آوری شد.  برای تحلیل داده ها از آزمون‌های کولموگروف-اسمیرنوف و تحلیل کوواریانس در سطح معنی داری p<0.05 استفاده شد. نتایج:  نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد اگرچه تمرینات یوگا و دارو درمانی منجر به کاهش علائم نقص توجه انتخابی و تکانشگری در کودکان دارای نقص توجه/بیش فعالی شد (p<0.05)؛ اما اثربخشی درمان ترکیبی بیشتر بود (p<0.05).نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه می‌توان تمرینات یوگا را به عنوان مکمل دارو درمانی در بهبود علائم نقص توجه/بیش فعالی توصیه نمود.

effectiveness of yoga exercises, drug therapy, and combined therapy in reducing symptoms of selective attention deficit and impulsivity among children with attention deficit/hyperactivity disorder

purpose: the aim of this research is to compare the effectiveness of yoga exercises, drug therapy, and combined therapy in reducing symptoms of selective attention deficit and impulsivity in children with attention deficit/hyperactivity disorder (adhd).methods: the research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design. sixty children with attention deficit/hyperactivity disorder were identified through interviews with a psychiatrist and the conners parent rating scale, and randomly assigned to four groups: control, yoga exercises, drug therapy, and combined therapy. during the pre-test, questionnaires on attention deficit-hyperactivity disorder and impulsivity were completed by parents. during the intervention phase, the yoga exercises group engaged in yoga exercises for eight weeks, the drug therapy group received ritalin, and the combined therapy group did both yoga exercises and received ritalin. the control group did not receive any intervention. finally, questionnaires were redistributed and collected for analysis using analysis of covariance (ancova) test (p<0.05).results: the results showed that while yoga exercises and drug therapy led to a reduction in symptoms of selective attention deficit and impulsivity in children with attention deficit/hyperactivity disorder, the effectiveness of combined therapy was greater (p<0.05).conclusions: based on our results, yoga exercises can be recommended as a complementary therapy to drug therapy in improving symptoms of attention deficit/hyperactivity.