تحلیل ویژگی‌‌های رهبری امام خمینی از منظر روانشناسی سیاسی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مولفه‌‌های رهبری و رفتار سیاسی امام خمینی از منظر نظریه‌‌پردازان روان‌‌شناسی سیاسی و علوم سیاسی بود. در این راستا و با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین ماهیت، شخصیت و رفتار سیاسی رهبری امام خمینی و علت تاثیرگذاری عمیق وی در تحولات اجتماعی و فرهنگی سیاسی پرداخته شده است. بررسی تطبیقی دو نظریه آلفرد آدلر و ماکس وبر با ویژگی‌‌های رهبری امام خمینی نشان داد که از استرتژی‌‌های مناسب رفتار سیاسی امام خمینی می‌‌توان به تکلیف‌‌گرایی، عدالت، تهذیب نفس، پرهیز از ریاکاری، سبک زندگی، خلاقیت، قاطعیت و مواردی از این قبیل اشاره کرد. امام خمینی برخلاف رهبران کاریزمایی و برخلاف نظریه ماکس وبر، منبع مشروعیت را با لحاظ نقش تثبیتی مردم، الهی و نه شخصی می‌‌دانستند و به شدت با مریدپروری و پیروان‌‌سازی و نگرش توده‌‌ای و انفعال‌‌طلب به مردم مخالف بودند‌‌.

An Analysis of the Leadership Featuresof Imām Khomeyni from the Perspectiveof Political Psychology

The purpose of the present study is to review the components of Imām Khomeyni’s leadership and behavior from the view of theorists in the field of political psychology and political science. In this regard and using a descriptiveanalytic method, it was attempted to explain the essence, character, and political behavior of his leadership and the cause of his deep impact on the social, cultural, and political transformations. The comparative review of the two theories by Alfred Adler and Max Weber and leadership characteristics of Imām Khomeyni revealed that some of appropriate strategies in his political behavior include commitment, justice, selfpurification, avoidance of hypocrisy, life style, creativity, decisiveness, and so on. Contrary to charismatic leaders and Max Weber’s theory, he paid attention to the consolidating role of people and regarded the source of legitimacy to be divine not personal. He was immensely against gathering fanatic followers for himself as well as mass and passive outlook on people.