واکاوی جایگاه «آموزه تفاوت» در «نظریه عدالت جان رالز» و تبیین جامعه مطلوب متناسب با آن

نوشتار حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که دلالت‌های فلسفی «آموزه تفاوت» در نظریه «عدالت جان رالز» کدامند و این آموزه ترسیم‌گر کدامین جامعه مطلوب است؟ روش این مقاله تحلیلی و توصیفی بوده و نتایج نشان داد، «آموزه تفاوت» در نظریه «عدالت رالز»، درپی ایجاد زمینه‌‌های آزادی اساسی و برابر، برای همه شهروندان است، به گونه‌‌ای که منطبق با واقعیات زندگی مدرن باشد. از همین رو، رالز، انسان را در مقام غایتی فی‌‌نفسه تصور می‌‌کند که در قرارگاه وضع نخستین اولویت حق را بر خیر ترجیح می‌‌دهد و درپی ایجاد جامعه‌‌ای بسامان برمی‌‌آید که مبتنی بر پذیرش مبانی تفاوت و تکثر میان همه انسان‌‌ها باشد. جامعه مطلوب متناسب با آموزه تفاوت، جامعه‌‌ای است که مبتنی بر اصول دموکراسی لیبرال، اقتصاد بازار و دولت رفاه می‌باشد و در آن انسان‌‌ها در مقام شهروند با برداشتی سیاسی از بنیادهای تفاوت، عدالت را برقرار و به آراء یکدیگر احترام می‌گذارند.

Exploring the Position of the Doctrine of Difference in John Rawls’s Theory of Justice And explaining the desirable society accordingly

The present paper seeks to answer the fundamental question of what are the philosophical implications of the "doctrine of difference" in John Rawls’s theory of justice, and which doctrine draws the desired society? The methodology of this paper is analytical and descriptive, and the results show that the "doctrine of difference" in Rawls’s theory of justice seeks to create the grounds for fundamental and equal liberty for all citizens, in a manner consistent with the realities of modern life. Rawls, therefore, conceives of humanity as an end in itself, preferring the right to the first priority in the status quo and seeking to create a coherent society based on accepting the principles of difference and plurality among all human beings. A desirable society commensurate with the doctrine of difference is a society based on the principles of liberal democracy, a market economy, and a welfare state in which human beings as citizens are treated politically with respect to the fundamentals of difference, and respect and respect one another’s opinions.