تحلیل و ارزیابی محتوایی تولیدات علمی حوزه موضوعی غذای ارگانیک: یک مطالعه علم‌سنجی

سابقه و هدف: هدف از تولید غذای ارگانیک، حفظ سلامت انسان و تحمیل کمترین خسارت به محیط زیست است. نظر به اهمیت تولید غذای ارگانیک، هدف پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی بروندادهای علمی غذای ارگانیک در پایگاه اطلاعاتی web of science است.مواد و روش‌ها: این پژوهش با رویکرد علم‌ سنجی صورت گرفته است. تولیدات علمی حوزه غذای ارگانیک از پایگاه وب‌ آو ساینس استخراج شده و کلیه حوزه ‌های موضوعی مربوط به غذای ارگانیک مورد بررسی قرار گرفت. داده ‌های استخراج‌ شده، از طریق نرم‌ افزار علم ‌سنجی بیبلیومتریکس (bibliometrix) و رابط کاربری گرافیکی آن یعنی بیبلیوشاینی (biblioshiny) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در انجام پژوهش نرم‌ افزار بیبلیومتریکس و همچنین نرم‌ افزارهای آماری spss و excel مورد استفاده قرار گرفت.یافته‌ها: یافته ‌های پژوهش نشان می‌ دهد مطالعات غذای ارگانیک بر اساس میزان توسعه‌ یافتگی (سنجه تراکم) و میزان ربط (سنجه مرکزیت) در 4 ناحیه چارک ‌بندی شده است. چارک اول نشان‌ دهنده‌ ی موضوعات مرکزی و قابل توسعه است؛ که شامل مصرف غذای ارگانیک است. چارک دوم موضوعات خاص این حوزه را که شامل فعالیت آنتی‌ اکسیدانی، عامل تراکم زیستی، لیستریا-مونوسیتوژنز (نام یک باکتری بیماری‌ زا) و اشرشیاکلی (نام یک باکتری) می‌ شود، به تصویر کشیده است؛ نقش مرکزی ندارند، اما خوش توسعه‌ اند. چارک سوم شامل موضوعات در حال ظهور و یا رو به زوال می ‌باشند که موضوع شبکه‌ های کشاورزی را در بر دارد. چارک چهارم بیانگر موضوعات اساسی است، توسعه‌ نیافته و نابالغ‌ اند؛ که شامل موضوعات مدیریت غذا، کیفیت سلامت و نیز کیفیت تغذیه‌ ای سبزیجات است.نتیجه‌گیری: پژوهش‌ های حوزه غذای ارگانیک بر موضوعاتی همچون نگرش ‌ها، رفتارهای مصرف و تمایل به خرید غذای ارگانیک، و نیز کیفیت محصولات ارگانیک متمرکز بوده است.

content analysis and evaluation of scientific productions in the subject area of organic food: a scientometric study

background and aim: the purpose of organic food production is to keep human health and impose minimum damage to the environment. regarding the need for organic food production, the aim of the current research is to analyze and investigate the scientific outputs of the organic food field, which are indexed in the web of science (wos).materials and methods: the present study is descriptive which was carried out, applying a scientific approach. the scientific productions in the field of organic food were extracted from wos database and all subject areas related to organic food were investigated. the extracted data were analyzed through bibliometrix and its graphical user interface, biblioshiny. bibliometrics package as well as spss and excel were used.findings: the findings of the research state that strategic diagram is divided into four regions based on the degree of development (density index) and the degree of connection (centrality index). the first quarter represents the central and developmental topics which include organic food consumption. the second quarter of the graph depicts the special topics of this field, which include antioxidant activity, biological density factor, listeria monocytogenes (the name of a pathogenic bacterium) and escherichia coli (the name of a bacterium). the topics in the second area have high density and low centrality. the third quarter covers topics that have low density and centrality. these topics are emerging or declining which includes the issue of agricultural networks is the quarter. the fourth quarter represents basic topics which has low density but high centrality. this area includes food management, health quality and nutritional quality of vegetables.conclusion: the results state that researches in the field of organic food have focused on topics such as attitudes, consumption behaviors and willingness to buy organic food, as well as the quality of organic products.