علم‌سنجیِ اطلاع‌سنجی: مطالعه‌ی یک دهه‌ پژوهش‌های سنجش کمّی در ایران (1381- 1391)

سابقه و هدف: پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی به مطالعه ی شبکه ی هم تالیفی پژوهشگران کشور در حوزه ی اطلاع سنجی طی سال های 1381 تا 1391 می پردازد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی بوده و از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی جهت مطالعه شبکه هم تالیفی پژوهشگران حوزه ی اطلاع سنجی استفاده نموده است. جامعه ی این پژوهش از تعداد 779 مقاله ی فارسی و انگلیسی تشکیل شده که در زمینه های مختلف سنجش کمی طی سال های 1381 تا 1391 منتشر شده و در ویراست چهارم کتاب سنجی علم سنجی که در اسفند ماه 1391 توسط پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران منتشر شده، نمایه شده اند. از نرم افزارهای تحلیل شبکه های اجتماعی ucinet و vosviewer برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: مطالعه پژوهشگران دارای تالیف در حوزه ی اطلاع سنجی نشان داد که فریده عصاره (47 مقاله)، محمد حسن زاده (43 مقاله)، و عبدالرضا نوروزی چاکلی (36 مقاله) در شاخص تولید، رده های نخست را به خود اختصاص داده اند. هم چنین، بر اساس شاخص مرکزیت درجه، فرشید دانش (77)، عبدالرضا نوروزی چاکلی (69)، و محمد حسن زاده (67) ضمن دارا بودن بیش ترین تعداد هم تالیفی با سایر پژوهشگران، مشارکت پذیرترین پژوهشگران کشور در حوزه ی اطلاع سنجی بوده اند. نتیجه گیری: اگرچه ضریب خوشه بندی شبکه عددی معادل 0/77 را نشان می دهد که حاکی از تمایل نسبتاً بالای اعضای شبکه به همکاری با دیگران و تشکیل خوشه های مختلف است، اما شاخص چگالی معادل 0/009 از گسستگی زیاد میان نویسندگان و انسجام پایین شبکه حکایت دارد.

A scientometrics study on informetrics: one decade quantitative researches in Iran (2002-2012)

Background and aim: Present scientometrics study aimed at investigating the scientific collaboration of Iranian scientometrics researchers during 20022012. Material and methods: Using scientometrics approach, this paper studied coauthorship network of Iranian scientometrics researchers. The population includes 779 articles published both in English and Persian and indexed in 4th edition of scientometrics bibliography (last version till now) during 20022012. First, the coauthorship network matrix was drawn by using excel software second, the UCINET software and VOSviewer were used for data analysis. Findings: The study of coauthorship patterns of Iranian scientometrics researchers indicated that Farideh Osareh (47 articles), Mohammad Hasanzadeh (43 articles), and Albdolrreza NouruziChackoli (36 articles) have the highest rank among scientometrics researchers in scientific productivity. According to central indicator, Farshid Danesh (77), Albdolrreza NouruziChackoli (69), and Mohammad Hasanzadeh (66) had the most number of coauthorship with other researchers. Conclusion: Although clustering coefficient (= 0.767) showed the relative interest of this network members to work with each other and shaping different clusters, the density coefficient (=0.009) revealed the low consistency of the network.