>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل بحران‌آفرینی معاویه در مناسک آخرین حج دوران خلافت امام علی (ع)  
   
نویسنده عباسی علی اکبر
منبع پژوهشنامه حج و زيارت - 1396 - دوره : 2 - شماره : 4 - صفحه:89 -105
چکیده    در چهار مراسم حج در دوران خلافت امیرالمومنین، علی(ع) منصب مهم امیرالحاج از سوی آن بزرگوار به فرزندان عباس بن عبدالمطلب واگذار شد. موقعیت عباس و فرزندانش در مکه نسبتاً ممتاز بود. در آخرین حج دوران خلافت امیرالمومنین(ع) این مسئولیت به قُثَم بن عباس واگذار شد، اما معاویه هم به فکر افتاد که امیرالحاجی را از طرف خود به مکه ارسال کند. این تصمیم معاویه به بحرانی در امر حج منجر شد و خطر درگیری و خونریزی در حرم امن الهی به وجود آمد. اما هدف معاویه از دامن زدن به این بحران چه بود و چه عواملی در جلوگیری از خونریزی در کعبه موثر واقع شد؟ در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به بررسی زمینه‌های ایجاد این بحران و چگونگی حل آن می پردازیم. در واقع استحکام قدرت معاویه در شام و بیشتر از آن نافرمانی مردم کوفه از امام علی (ع) پس از نهروان باعث تصمیم معاویه در غارت قلمرو حکومت امام بود و یکی از این غارت‌ها فرستادن امیرالحاجی در برابر امیرالحاج خلیفه منتخب مهاجر و انصار در سال 39 قمری برای بهره‌برداری سیاسی و تبلیغی به نفع امویان بود و درایت قثم بن عباس، نماینده امام علی(ع) و حاکم مکه و نرمخویی یزید بن شجره، نماینده معاویه نسبت به سایر سرداران غارتگر وی و نیز پادرمیانی بزرگان مکه، مانع از خونریزی بزرگی در حرم امن الهی شد و بحرانی را که یاغی شام در برابر نماینده خلیفه وقت به وجود آورد، بدون خونریزی در حرم امن الهی پایان داد.
کلیدواژه حج، امیرالحاج، قُثَم بن عباس، یزید بن شجره، علی(ع)، معاویه
آدرس دانشگاه اصفهان, گروه تاریخ, ایران
پست الکترونیکی aa_abbasi_z@yahoo.com
 
   Hajj Crisis in Imam Ali's Caliphate  
   
Authors abbasi ali akbar
Abstract    Four Hajj ceremonies were held in Imam Ali's (peace be upon him) Caliphate. This position was handed over to Abbas Ibn Abdolmottaleb's descendants, because they had a high social rank in Mecca. This responsibility was assigned to GhosamIbnAbbas in the last round of Imam Ali's caliphate. Muawiah on the other hand decided to select his own Amir alHajj. This resulted in a crisis and the shadow of war and bloodshed appeared in the secured sanctuary of Allah. What was Muawiah's aim? How did this crisis end? How was the potential bloodshed prevented? This study investigated this crisis grounds using descriptiveanalytic approach. We will see how this crisis was resolved. The results showed that Muawiah's reinforced authority and more than that people's disobedience to Imam Ali after Nahravan war made Muawiah send his own AmiralHajj against the elected AmiralHajj (GhosamIbnAbbas) by the Emigrants and the Helpers. GhosamIbnAbbas's, Mecca's ruler's insight and mediation of the authorities on the one hand and Muawiah's representative's (Yazid Ibn Shajareh) geniality prevented a very great bloodshed. The crisis made by Muawiah agaisnst Imam Ali was successfully without bloodshed in the secured sanctuary of Allah.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved