پژوهشی درباره صاحب‌منصبان ایرانی در حرمین شریفین در عصر اول و دوم عباسی

چکیدهبا ضعف دستگاه خلافت عباسی که در پی تسلط ترکان شروع و به عصر دوم عباسی شناخته می شود، برخی از خاندانهای ایرانی مانند طاهریان و صفاریان که موفق به تشکیل دولت در ایران شده بودند، به مناصبی چون عمل الحرمین دست یافته و اقداماتی در حرمین انجام دادند. کسانی نیز در این مدت پست قضاوت در حرمین را عهده دار شدند. افزون بر آنان در عصر اول عباسی نیز برخی ایرانیان صاحب منصب دردستگاه خلافت مانند آل سهل با حرمین ارتباط داشته و در تحولات آن نقش داشته اند. این مقال بر آن است تا به شناسایی این افراد انگشت شمار و مناصبی که در حرمین عهده دار آن بوده‏اند و نیز اقدامات آنان در این کانون های معنوی مسلمانان بپردازد. برآیند بررسی حاکی از نقش مثبت آنان در حرمین شریفین به رغم محدودیت زمان مناصب ایشان است. روش تحقیق، بررسی تاریخی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است. کلید واژه ها: حرمین، امارت، عمل الحرمین، قضاوت، عمرولیث، حسن بن سهل، ابوساج