تعیین غلظت عناصر سمی بالقوه در پرچنگر نوک‌سرخ (gallinula chloropus) در رودخانه‌ی زاینده‌رود

زمینه و هدف: پرندگان، به‌ویژه گونه‌های مقیم، از جمله پایشگرهای ارزشمند آلودگی عناصر بالقوه سمی در محیط‌های آبی محسوب می‌شوند. این موجودات، به‌عنوان نمایندگان بارز برای ارزیابی سلامت محیط‌زیست، اهمیت زیادی دارند. در این مطالعه، غلظت عناصر بالقوه سمی (روی، مس، کادمیوم، سرب، سلنیوم و آرسنیک) در پر چنگر نوک سرخ (gallinula chloropus) در رودخانه ی زاینده‌رود مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: 30 عدد نمونه در نواحی مختلف در امتداد مسیر مورد مطالعه، زنده گیری، نمونه برداری و رها سازی گردید.  از روش هضم اسیدی جهت آماده سازی نمونه‌های پر استفاده شد. قرائت غلظت عناصر در نمونه‌ها توسط دستگاه icp-ms انجام گرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده میانگین غلظت عناصر روی، مس، کادمیوم، سرب، سلنیوم و آرسنیک به ترتیب 59/07، 10/73، 0/49، 5/52، 2/33، 2/38 و2/66 میکروگرم/گرم به دست آمدند. با توجه به سطح آستانه ی عناصر، وضعیت کادمیوم، سرب، آرسنیک و سلنیوم را می‌توان نامطلوب گزارش کرد. از آن جا که منطقه ی مورد مطالعه در مسیر خروجی چندین پساب صنعتی و فاضلاب انسانی قرار دارد؛ می‌توان حضور عناصر مورد مطالعه در پر چنگر نوک سرخ را به این منابع آلودگی نسبت داد. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که چنگر نوک سرخ می‌تواند به‌عنوان شاخصی برای سنجش غلظت عناصر بالقوه سمی مورداستفاده قرار گیرد. این یافته‌ها، تاکیدی بر اهمیت ارزیابی آثار محیط زیستی فعالیت‌های انسانی بر منابع آبی است.

determination of potentially toxic elements concentrations in common moorhen (gallinula chloropus) in the zayanderud river

background and purpose: birds, especially resident species, are valuable indicators of potentially toxic element (pte) pollution in aquatic environments. these organisms are critical for assessing environmental health. this study aimed to evaluate the concentrations of potentially toxic elements (zinc, copper, cadmium, lead, selenium, and arsenic) in the feathers of the common moorhen (gallinula chloropus) in the zayanderud river.materials and methods: thirty feather samples were collected from common moorhens across various regions along the zayanderud river. after collection, the feathers were prepared using an acid digestion method. the concentrations of the elements were determined using icp-ms.results: the mean concentrations of zinc, copper, cadmium, lead, selenium, and arsenic were 59.07, 10.73, 0.49, 5.52, 2.33, and 2.66 μg/g, respectively. based on established threshold levels, cadmium, lead, arsenic, and selenium concentrations were considered unfavorable. the proximity of the study area to industrial effluents and human sewage discharge points suggests that these pollutants in the common moorhen feathers likely originate from anthropogenic sources.conclusion: the findings of this research demonstrate that the common moorhen can be utilized as an indicator for assessing the concentrations of potentially toxic elements. these results emphasize the importance of assessing the environmental impacts of human activities on aquatic resources.