مقایسه اثربخشی عوامل شلات کننده edta، اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک در ارتقای کارایی گیاه پالایی دو گونه گیاهی زینتی در حذف عناصر کروم (iii) و مس (ii) از خاک های آلوده

زمینه و هدف: با توجه به این‌که گیاه پالایی فناوری نوین پالایش خاک آلوده است، این پژوهش با هدف بررسی برخی اصلاح کننده ها با نرخ تجزیه‌پذیری زیستی متفاوت در بهبود کارایی گیاه پالایی خاک آلوده به کروم و مس توسط گونه های زینتی تاج خروس و گل جعفری در سال 1397 انجام شد. مواد و روش‌ها: با آلوده سازی خاک توسط نمک‌های دی کرومات پتاسیم 50 و 100 و سولفات مس 200 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم و تیمار با محلول 2.50 میلی‌مول در کیلوگرم edta و اسید سیتریک (ca) و 2.00 میلی‌مول در کیلوگرم اسید سالیسیلیک (sa)، نسبت به کشت گیاهچه ها و برداشت آن‌ها بعد از 60 روز اقدام شد. پس از هضم اسیدی گیاهچه‌ها، محتوی عناصر کروم و مس در آن‌ها به‌روش طیف‌سنج نشری پلاسمای جفت‌شده القایی خوانده شدند. یافته‌ها: بیشینه غلظت کروم در خاک کشت شده، ریشه و شاخساره تاج خروس با 2.40، 5.18 و 1.86 و در گل جعفری با 2.74، 6.00 و 1.30 میلی‌گرم در کیلوگرم به‌ترتیب مربوط به تیمارهای sa، edta و edta و در مورد مس در خاک کشت شده، ریشه و شاخساره تاج خروس با 6.74، 3.77 و 3.34 به‌ترتیب مربوط به sa، sa و edta و در گل جعفری نیز با 6.65، 3.45 و 9.50 میلی‌گرم در کیلوگرم به‌ترتیب مربوط به تیمارهای sa، edta و edta بود. از طرفی، تاج خروس با فاکتورهای انتقال و تجمع زیستی بزرگ تر از یک در تیمار 100 میلی‌گرم در کیلوگرم دی کرومات پتاسیم افزوده واجد ca، فرا انباشتگر کروم بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش مهم اسیدهای آلی در الکتروکینتیک پالایش خاک و بهبود کارایی گیاه پالایی، استفاده از این عوامل اصلاح کننده برای پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توصیه می شود.

a comparative study on evaluation of efficiency of edta, citric acid and salicylic acid chelating agents in phytoremediation enhancing of two ornamental plant species for elimination of cr(iii) and cu(ii) from contaminated soils

background and purpose: phytoremediation is a new technology forremediation of contaminated soils, this study was conducted to evaluationof efficiency of edta, citric acid and salicylic acid chelating agents inphytoremediation enhancing of amaranthus caudatus and tagetes patula forelimination of cr(iii) and cu(ii) from contaminated soils in 2018.material and methods: after soil pots contaminating by 50 and 100 (mg/kg)k2cr2o7 and 200 and 400 (mg/kg) cuso4 salts, and 2.5 (mmol/kg) of edtaand citric acid (ca) and 2.0 (mmol/kg) of salicylic acid (sa) solution treating,the cultured seedlings were harvested after 60 days. then, after seedlingsdigestion, cr and cu contents were determined using icp oesresults: based on the results obtained, the maximum contents of cr (mg/kg) in cultivated soil, root and stem samples of a. caudatus were 2.40, 5.18and 1.86 were found in the sa, edta and edta treatments, respectively andin t. patula with 2.74, 6.00 and 1.30 were found to be in the sa, edta andedta treatments, respectively. also, the maximum contents of cu (mg/kg)in cultivated soil, root and stem samples of a. caudatus with 6.74, 3.77 and3.34 were found to be in the sa, sa and edta treatments, respectively andin t. patula with 6.65, 3.45 and 9.50 were found to be in the sa, edta andedta treatments, respectively. on the other hand, translocation (tf) andbioconcentration (bcf) factors of a. caudatus both were greater than 1 insoils with 100 mg/kg added k2cr2o7 containing ca, which indicates that thisspecies can be known as hyperaccumulator of crconclusion: in conclusion, concerning to the considerable role of organic acidsin soil refining electrokinetic and phytoremediation efficiency enhancing,using of these soil amendment agents is recommended to cleanup ofcontaminated soil with heavy metals