سنجش ریسک بالقوه بوم شناسی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه سیاهرود، استان مازندران

زمینه و هدف: ارزیابی غلظت و درجه آلودگی فلزات سنگین در رودخانه ها بر اساس شاخص های آلودگی رسوبات، یکی از موضوعات مهم در تحقیقات بوم سم شناسی است. بنابراین هدف از این تحقیق، سنجش غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه سیاهرود و ارزیابی ریسک خطر سلامت این آلاینده ها بود. هدف دیگر تعیین وضعیت این رودخانه از لحاظ آلوده و غیر آلوده بودن برای مطالعات بوم سم شناسی بود. روش کار: از روش هضم اسیدی برای آماده سازی نمونه ها استفاده شد. سپس غلظت عناصر cr، fe، zn، as، se، ni، co، al و mn با استفاده از icp-oes اندازه گیری شد. شاخص های ریسک آلودگی و ریسک اکولوژیکی نیز محاسبه گردید. یافته ها: میانگین غلظت های کروم، آهن، روی، آرسنیک، سلنیوم، نیکل، کبالت، آلومینیوم و منگنز به ترتیب 33.02، 7309.82، 42.61، 13.15، 13.36، 12.88، 6.58، 1559.28 و µg/g dw 384.51 بودند. اکثر عناصر مورد مطالعه در طبقه اول شاخص های ارزیابی آلوگی قرار داشتند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بر مبنای شاخص های آلودگی و مقایسه با دستورالعمل کیفیت رسوبات نشان داد که غلظت عناصر cr، se و as نگران کننده است و این عناصر به طور بالقوه می توانند تهدید کننده سلامت موجودات باشند. برای مطالعات بوم سم شناسی، این رودخانه از لحاظ عناصر cr، se و as می تواند نسبتاً آلوده و برای سایر عناصر مورد مطالعه غیر آلوده در نظر گرفته شود. هرچند انجام مطالعات تکمیلی و پایش آلاینده ها در این اکوسیستم جهت اتخاذ تصمیمات مدیریتی صحیح و اثر بخش ضروری می باشد.

Potential ecological risk assessment of heavy metal contamination in surface sediment of the Siahrood River, Mazandaran province

Background and purpose: Evaluation of concentration and degree of heavy metal contamination in rivers based on sediment contamination indices is one of the important issues in ecotoxicology research. Therefore, the purpose of this study was to measure the heavy metal concentrations in the sediments of the Siahrood River and to assess the health risk of these pollutants. Another purpose was to determine the status of the river in terms of contamination and noncontamination for ecotoxicology studies. Materials and Methods: Acid digestion method was used to prepare the samples. Then the concentrations of Cr, Fe, Zn, As, Se, Ni, Co, Al and Mn were measured using ICPOES. Pollution and ecological risk indices were also calculated. Results: The mean concentrations of chromium, iron, zinc, arsenic, selenium, nickel, cobalt, aluminum and manganese were 33.02, 7309.82, 42.61, 13.15, 13.36, 12.88, 6.58, 159.28 and 384.51 µg/g dw, respectively. Most of the studied elements were in the first category of pollution assessment indices. Conclusion: The results based on contamination indices and comparison with sediment quality guidelines showed that concentrations of Cr, Se and As are of concern and could potentially be a threat to the health of organisms. For ecotoxicology studies, this river is considered to be relatively contaminated in terms of Cr, Se and As and noncontaminated for other studied elements. However, further studies and monitoring of pollutants in this ecosystem are essential for making proper and effective management decisions.