بررسی تاثیر مزارع پرورش ماهی قزل‌آلا بر کیفیت آب رودخانه (مطالعه‌ی موردی رودخانه محمد‌آباد کتول) با استفاده از شاخص irwqisc

زمینه و هدف: در سال‌های اخیر احداث مزارع پرورش ماهی در حاشیه رودخانه محمدآباد کتول افزایش چشمگیری یافته‌است. هدف از این مطالعه بررسی اثرات پساب این مزارع بر برخی از فاکتورهای کیفی آب رودخانه می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه برای ارزیابی کیفیت آب رودخانه محمدآباد کتول 5 ایستگاه نمونه برداری از 3 استخر پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین کمان در سال 1396 به صورت فصلی با 3 تکرار، 12 پارامتر کیفی آب شامل اکسیژن محلول، کلیفرم مدفوعی، ph، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، درجه حرارت، فسفات آلی، نیترات، آمونیوم، کدورت، کل مواد جامد محلول و هدایت الکتریکی انتخاب شد. سپس با استفاده از آزمون معنی داری اثرات ثابت داده‌ها مورد آنالیز قرار گرفتند و در ادامه کیفیت آب بر اساس شاخص کیفی آب‌های سطحی ایران (irwqisc) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که آب حوضه محمدآبادکتول دارای کیفیت متوسط تا نسبتاً خوب می‌باشد که بهترین کیفیت آب در فصل پاییز با ارزش عددی 70.5 و بدترین کیفیت آب در فصل تابستان با ارزش عددی 43.3 می‌باشد. از دلایل قرارگیری کیفیت آب نسبتاً بد در فصل تابستان می‌توان علاوه بر فعالیت بالای پساب حاصل از استخر پرورش ماهی به عواملی چون کاهش دبی رودخانه، همچنین افزایش فعالیت‌های تفریحی و تفرجی در محدوده رودخانه، پساب‌های کشاورزی، تخلیه فاضلاب‌های روستایی، و تراکم بالای دام در منطقه اشاره کرد. نتیجه‌گیری: در همه فصل‌ها در طول دوره نمونه برداری ایستگاه 1 که قبل از مزارع پرورش ماهی قرار دارد نسبت به بقیه ایستگاه‌ها کیفیت آب بالاتری دارد. با توجه به شاخص به دست آمده مشخص شد، به طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که کیفیت آب رودخانه با توجه به فعالیت آبزی‌پروری، مناسب است.

Effect of salmon farming on river water quality (Case study of Mohammadabad Katoul River) using IRWQISC index

Background and Objective: In recent years, the construction of fish farms on the margins of the Mohammadabad Katoul River has increased significantly. The purpose of this study was to investigate the effects of the effluents of these fields on some of the river water quality factors. Materials and Methods: In this study, five sampling stations of 3 rainbow trout ponds were selected for seasonal water sampling in 1396 seasonally with 3 replications, 12 water quality parameters including dissolved oxygen, fecal coliform, pH, biochemical oxygen demand, chemical oxygen demand, temperature, organic phosphate, nitrate, ammonium, turbidity, total dissolved solids and electrical conductivity. Then, fixed effects of data were analyzed using significant test and water quality was evaluated according to IRWQISC. Results: The results show that the water of Mohammadabad Katoul basin is of medium to relatively good quality. The best water quality in autumn with numerical value of 70.5 and the worst water quality in summer with numerical value of 43.3. The reasons for the relatively poor water quality in summer can be attributed to the high activity of the effluent from the fish ponds, such as reduced river discharge, as well as increased recreational activities in the river, agricultural effluents, rural wastewater discharge, and high livestock density. Area noted. Conclusion: In all seasons, water quality was higher than that of other stations during station 1 sampling prior to fish farming. According to the obtained index, it can be generally concluded that river water quality is suitable due to aquaculture activities.