بررسی تغییرات مقادیر کلر و شوری آب های زیرزمینی دشت فیروزآباد و ارزیابی مقایسه‌ای برای مصارف کشاورزی و شرب

زمینه و هدف:تغییر کیفیت آب‌های زیرزمینی و شور شدن منابع آب، در حال حاضر خطری بزرگ برای توسعه کشاورزی کشور به‌خصوص در اراضی خشک و نیمه خشک می‌باشد. تهیه نقشه های هم مقدار شوری و املاح، گام مهمی در بهره‌برداری از منابع آب است.  مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فرآیند های هیدروژئوشیمی موثر در کیفیت آب زیرزمینی در دشت فیروزآباد واقع در غرب استان فارس انجام شد. مواد و روش‌ها: رسم نقشه های هم مقدار پارامترهای شیمیایی نظیر هدایت الکتریکی، تغییرات مقادیر هدایت الکتریکی و نقشه هم مقدار کلر و تغییرات آن، روند تغییرات مواد محلول موجود، نقشه تغییرات سختی کل و نقشه تغییرات نسبت جذب سدیم در دشت فیروزآباد استان فارس صورت گرفت که این امر با مطالعه پارامترهایی نظیر هدایت الکتریکی، اسیدیته، نیترات و مواد جامد محلول و استفاده از داده های هیدروشیمیایی چاه های اندازه گیری در شرق و غرب دشت و استفاده از روش های شولر و ویلکوکس جهت تهیه خطوط هم میزان و تحلیل آنها صورت گرفت. یافته ها: بر اساس نقشه های هم مقدار پارامترهای شیمیایی در مناطق مورد مطالعه و نمودار تغییرات و کلاسه‌بندی داده ها بر اساس نمودار شولر و ویلکوکس، طبقه بندی آب آبیاری طبق نظر ویلکوکس در دو دوره 1383 و 1390 نشان‌دهنده کاهش کیفیت از نظر کشاورزی بود. بر اساس نتایج طبقه بندی آب شرب  به‌طور کلی تغییرات زیادی از نظر کیفیت شرب  به جز در سال 1390 به مقدار کم  مشاهده نشد. نتیجه‌گیری:مقادیر کلر و هدایت الکتریکی دشت فیروزآباد از شمال و شمال غرب به سمت مرکز و بخش شرقی دشت و از شرق به سمت مرکز افزایش یافته بود. از نظر شرب، آب‌های زیرزمینی منطقه بر اساس دیاگرام شولر در سه طبقه خوب، قابل قبول و متوسط قرار داشت و کیفیت، جهت استفاده در کشاورزی در سال 1390 در کلاس های c2s1، c1s1، c3s1، c3s3، c3s4 و c3s2 و در دوره اول یعنی سال 1383 در کلاس هایc2s1 ، c1s1 و c3s1 قرار داشتند. به‌طور کلی تغییرات زیادی از نظر کیفیت شرب مشاهده نشد و فقط در سال 1390 به مقدار کمی کاهش کیفیت اتفاق افتاد. طبقه بندی آب آبیاری طبق نظر ویلکوکس در دو دوره 1383 و 1390 نشان‌دهنده کاهش کیفیت از نظر کشاورزی بود.