برآورد تعداد موارد مرگ قلبی -عروقی، سکته قلبی و بیماری انسداد مزمن ریوی منتسب به ذرات معلق و دی اکسید گوگرد موجود در هوای کلان شهر تهران

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین خطرات ناشی از گسترش روزافزون و بی‌رویه شهرها، توسعه اقتصادی و مصرف انرژی در قرن اخیر، آلودگی هوا می‌باشد که با روند افزایشی در شهرهای بزرگ، به ‌طور جدی سلامت ساکنین را تهدید می‌کند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهداشتی و برآورد تعداد موارد مرگ و بیماری ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی، سکته قلبی و بیماری انسداد مزمن ریوی منتسب به آلاینده‌های pm10، pm2.5  و so2 در کلان شهر تهران در سال 1392 با استفاده از مدل airq انجام شد. روش‌کار:در این مطالعه مقطعی، داده‌های مورد نیاز از سازمان محیط زیست و شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران اخذ گردید. این داده‌ها توسط نرم افزار excel پردازش گردید و بدین ترتیب اطلاعات پردازش شده به مدل airq وارد شد. سپس خطر نسبی، بروز پایه و جزء منتسب برآورد شده و در نهایت نتایج کلی به صورت موارد مرگ و بیماری در قالب جداول و نمودار ارائه شد. یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه، متوسط غلظت سالیانه آلاینده‌های pm10، pm2.5 و so2 به ترتیب برابر با 73، 43 و 41 میکروگرم در متر مکعب بود که به ترتیب تقریباً 3/65، 4/3 و 2/05 برابر استاندارد ملی هوای پاک ایران و رهنمود سازمان جهانی بهداشت می‌باشد. موارد کل مرگ منتسب به آلاینده‌های pm10، pm2.5و so2 به ترتیب حدود 2187، 2842 و721 مورد بود که این میزان به ترتیب 3/65، 4/75 و 1/20 درصد از کل مرگ‌های این شهر (به غیر از تصادفات) را به خود اختصاص داده است. نتیجه ‌گیری: نتایج نشانگر اثرات بهداشتی منتسب به آلاینده‌های ذرات معلق و دی اکسید گوگرد شامل کل مرگ، مرگ‌های قلبی عروقی، تنفسی، بستری در بیمارستان به دلیل بیماری انسداد مزمن ریوی و سکته قلبی در کلان‌ شهر تهران بود که حاکی از افزایش آلاینده‌های مذکور و آلودگی هوای ناشی از آن‌ها در هوای شهر تهران است که نیازمند توجه هر چه بیشتر مسئولین و متخصصین امر جهت کنترل آلودگی هوا می‌باشد.