بررسی تغییرات غلظت ذرات Pm10و تاثیر پارامترهای هواشناسی بر آن در سال 1392 (مطالعه موردی: شهر زاهدان)

زمینه و هدف: ذرات معلق، اثرات منفی بسیاری بر سلامتی انسان ها و گیاهان و همچنین نقش بسیار مهمی در تغییرات آب و هوای جهانی دارند. با توجه به این که پارامترهای هواشناسی می توانند بر میزان غلظت و پراکنش آلاینده ها از جمله ذرات معلق موثر باشند، مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی غلظت pm10 در فصول بهار، تابستان و پاییز و بررسی تاثیر پارامترهای هواشناسی بر میزان غلظت pm10 در فصول بهار، تابستان و پاییز انجام شد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، ابتدا تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی غلظت pm10 در سال 1392 بررسی شد. سپس درجۀ ارتباط بین pm10 با پارامترهای هواشناسی توسط همبستگی پیرسون(pearson correlation) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور پیش بینی غلظت pm10 از مدل رگرسیون استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه در بررسی میانگین روزانه غلظت pm10 در طول دوره مورد مطالعه، بیشترین غلظت pm10 در 22 مرداد 1392 (µg/m^3 1077) و کمترین غلظت آن در 8 فروردین 1392 (µg/m^3 42) بوده است. همچنین میانگین ماهانه نشان می دهد بیشترین غلظت در ماه مرداد (µg/m^3 301/06) و کمترین غلظت در آبان ماه (µg/m^3 152/16) بوده است. از نظر غلظت فصلی، بیشترین غلظت ذرات معلق (µg/m^3 272/76) در فصل تابستان مشاهده می‌شود. بر اساس نتایج ، ذرات معلق با دما و سرعت باد همبستگی مستقیم، و با بارش و رطوبت نسبی همبستگی معکوس دارد. نتیجه‌گیری: بارش و رطوبت نسبی تاثیر معکوس، ولی دما و سرعت باد تاثیر مستقیم بر روی میزان غلظت ذرات pm10 دارند. همچنین میزان ضریب تشخیص در مدل رگرسیون، حاکی از آن است که 13، 25 و 6 درصد از تغییرات pm10 به ترتیب در فصول بهار، تابستان و پاییز، به وسیله پارامترهای هواشناسی استفاده شده در این مدل تشریح می شوند. با توجه به نتایج فوق می توان گفت که شرایط هواشناسی نامطلوب ممکن است به افزایش غلظت pm10 منجر شود.