تبیین مولفه‌های عملکرد فردی از منظر قرآن کریم

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی مفهوم عملکرد فردی از منظر قرآن است. عملکرد یک عنصر حیاتی در سازمان‎ها است، زیرا افراد بخش قابل توجهی از زندگی خود را در نهادهای مختلف می‎گذرانند و سطوح مختلف عملکرد (تیم و سازمانی) را از طریق اقدامات خود شکل می‎دهند. نحوه تعریف و مشاهده عملکرد تعیین کننده نحوه برخورد و برخورد ما با آن است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی معنا، سطوح، رویکردها و مولفه‎های عملکرد از دیدگاه قرآن است.اهمیت این پژوهش در این است که در کشورهای اسلامی که افراد به عقاید اسلامی پایبند هستند، اعمال و رفتار آنها باید متفاوت مورد بررسی قرار گیرد. برای ارتقای عنصر حیاتی عملکرد فردی، لازم است دیدگاه خود را نسبت به آن تغییر دهیم و مولفه‎های ضروری آن را بر اساس منابع اسلامی استخراج کنیم که قرآن اولین و مهمترین منبع آن است.سوال اصلی تحقیق این است که: ابعاد و مولفه‌های عملکرد فردی از دیدگاه قرآن چیست؟ سوالات ثانویه عبارتند از: ابعاد و مولفه‎های عملکرد فردی در ادبیات متعارف مدیریت منابع انسانی چیست؟ آیا این ابعاد و مولفه‎ها مورد تایید قرآن است؟روشاین پژوهش با رویکرد کیفی بر اساس روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم انجام شده است. برای جمع آوری داده‎ها و استخراج مفاهیم از آیات قرآن از روش تحقیق موضوعی در قرآن استفاده شد. برای تحلیل و طبقه بندی سیستماتیک مفاهیم استخراج شده از روش نظریه زمینه‌ای استفاده شد. فرآیند تحقیق شامل سه مرحله اصلی بود:1. اجرای روش تحقیق موضوعی در قرآن: این مرحله شامل مراحل مقدماتی، استخراج مفهوم، بسط تحقیق و تدوین بود.2. استفاده از گراندد تئوری برای دسته بندی مفاهیم استخراج شده: این مرحله شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی مفاهیم برگرفته از آیات قرآن است.3. یکپارچه سازی نتایج: این مرحله نهایی یافته‎های دو مرحله قبل را با هم ترکیب کرد تا مدلی جامع از ابعاد و مولفه‎های عملکرد بر اساس قرآن تهیه کند.پژوهشگران از رویکردی تلفیقی ترکیبی از روش تحقیق موضوعی در قرآن و نظریه زمینه‌ای استفاده کردند. این رویکرد به منظور حصول اطمینان از محوریت قرآن در تحقیق و ارائه چارچوبی نظام مند برای تحلیل و دسته بندی مفاهیم استخراج شده انتخاب شد.نتایجاین مطالعه نشان داد که دیدگاه قرآن در مورد عملکرد با ادبیات مرسوم مدیریت منابع انسانی متفاوت است. نگاه قرآن به عملکرد صرفاً نتیجه‌محور یا رفتار محور نیست، بلکه با توجه به پیامدهای اعمال افراد نیز رویکردی پسافرآیند دارد.این پژوهش چهار بعد اصلی عملکرد فردی را از دیدگاه قرآن شناسایی کرد:1. بعد عاملیتی (11 مولفه): شامل عواملی مانند قصد، تلاش، ایمان، ظرفیت وجودی و ساختار شخصیت (شکیله) است.2. بعد عملی (9 جزء): ماهیت و روش اعمال را در بر می‎گیرد که به اعمال صالح و غیر صالح تقسیم می‎شود.3. نتایج (3 جزء): این شامل پیامدها، اثرات و پیامدهای اقدامات است.4. دگرگونی‎های عملکردی (2 جزء): این به تغییر در عملکرد، چه در جهت مثبت (توبه) و چه در جهت منفی (بطلان اعمال) اشاره دارد.دیدگاه قرآنی مولفه‎های متعددی را به درک متعارف عملکرد، به ویژه در بعد عاملی، اضافه می‎کند. بر عواملی مانند نیت، ایمان و ظرفیت فردی تاکید دارد که معمولاً در مدل‌های مدیریت عملکرد مرسوم در نظر گرفته نمی‌شوند.این مطالعه همچنین نشان داد که قرآن برخی از جنبه‌های مدیریت عملکرد مرسوم مانند هدف‌مداری، مقایسه‌پذیری، سنجش‌پذیری و نتیجه‌گرایی را تایید می‌کند و در عین حال ابعاد و مولفه‌های جدیدی را اضافه می‌کند.بحث و نتیجه گیرییافته‌های پژوهش او حاکی از آن است که دیدگاه قرآن در مورد عملکرد فردی جامع‌تر از مدل‌های مرسوم است. در حالی که ادبیات متعارف معمولاً بر عوامل تعیین کننده نتایج و خود نتایج تمرکز می‎کند، قرآن ابعاد دیگری را معرفی می‎کند، به ویژه بر جنبه عاملی عملکرد تاکید می‎کند.رویکرد قرآن به عملکرد را می‎توان پسا رفتاری و پسافرآیندی دانست. نه تنها بعد عملی اعمال را در نظر می‎گیرد، بلکه عواملی مانند ظرفیت، نیت و ساختار شخصیتی را در بعد عاملی نیز در نظر می‎گیرد. علاوه بر این، ارزیابی عملکرد را به تحولات پس از عمل، اعم از مثبت (توبه) و منفی (بطلان اعمال) گسترش می‎دهد.این دیدگاه جامع از عملکرد، پیامدهای مهمی برای مدیریت عملکرد در زمینه‎های اسلامی دارد. این پیشنهاد می‎کند که ارزیابی و توسعه عملکرد نه تنها باید رفتارها و نتایج قابل مشاهده، بلکه نیات، ظرفیت‎ها و رشد شخصی افراد را نیز در نظر بگیرد.این مطالعه نتیجه‌گیری می‌کند که ادغام این دیدگاه‌های قرآنی در سیستم‌های مدیریت عملکرد می‌تواند منجر به رویکردی جامع‌تر و مبتنی بر اخلاقیات برای ارزیابی و توسعه عملکرد در سازمان‌های اسلامی شود.جهت‌گیری‌های آینده پژوهشی شامل بررسی مفهوم عملکرد در ادبیات حدیث، بررسی مفاهیم کاربردی این الگوی قرآنی در سازمان‌های معاصر و بررسی چگونگی عملیاتی‌سازی این اصول در سیستم‌های مدیریت عملکرد است.

explanation of the components of individual performance from the perspective of the quran

introductionthis study aims to examine the concept of individual performance from the perspective of the quran. performance is a crucial element in organizations, as individuals spend a significant portion of their lives in various institutions, shaping different levels of performance (team and organizational) through their actions. how performance is defined and viewed determines how we approach and deal with it. the main objective of this research is to investigate the meaning, levels, approaches, and components of performance from the quran’s perspective.the importance of this study lies in the fact that in islamic countries where individuals adhere to islamic beliefs, their actions and behaviors should be examined differently. to improve the critical element of individual performance, we must change our view of it and extract its essential components based on islamic sources, with the quran being the primary and most important source.the main research question is: what are the dimensions and components of individual performance from the quran’s perspective? secondary questions include: what are the dimensions and components of individual performance in conventional human resource management literature? are these dimensions and components approved by the quran? method this study employs a qualitative approach based on the thematic research method in the quran. the thematic research method was used for data collection and concept extraction from quranic verses. the grounded theory method was utilized for the analysis and systematic classification of the extracted concepts.the research process involved three main stages:implementing the thematic research method in the quran: this stage included preliminary steps, concept extraction, research expansion, and compilation.using grounded theory to categorize the extracted concepts: this stage involved open coding, axial coding, and selective coding of the concepts derived from the quranic verses.integration of results: this final stage combined the findings from the previous two stages to develop a comprehensive model of performance dimensions and components based on the quran.the researchers used an integrated approach combining the thematic research method in the quran and grounded theory. this approach was chosen to ensure the centrality of the quran in the research while providing a systematic framework for analyzing and categorizing the extracted concepts.results the study revealed that the quran’s perspective on performance differs from conventional human resource management literature. the quranic view of performance is not solely results-oriented or behavior-oriented but takes a post-process approach, considering the aftermath of individuals’ actions as well.the research identified four main dimensions of individual performance from the quran’s perspective:agential dimension (11 components): this includes factors such as intention, effort, faith, existential capacity, and personality structure (schema).actional dimension (9 components): this encompasses the nature and method of actions, categorized into righteous and unrighteous deeds.results (3 components): this includes the outcomes, effects, and consequences of actions.performance transformations (2 components): this refers to changes in performance, either in a positive direction (repentance) or negative direction (nullification of deeds).the quranic perspective adds several components to the conventional understanding of performance, particularly in the agential dimension. it emphasizes factors such as intention, faith, and individual capacity, which are not typically considered in conventional performance management models.the study also found that the quran confirms some aspects of conventional performance management, such as goal orientation, comparability, measurability, and results orientation, while adding new dimensions and components.discussion and conclusions the findings of this study suggest that the quranic perspective on individual performance is more comprehensive than conventional models. while conventional literature typically focuses on determinants of results and results themselves, the quran introduces additional dimensions, particularly emphasizing the agential aspect of performance.the quran’s approach to performance can be characterized as post-behavioral and post-process. it not only considers the actional dimension of deeds but also takes into account factors such as capacity, intention, and personality structure in the agential dimension. furthermore, it extends the evaluation of performance to include post-action transformations, both positive (repentance) and negative (nullification of deeds).this comprehensive view of performance has significant implications for performance management in islamic contexts. it suggests that performance evaluation and development should consider not only observable behaviors and results but also the intentions, capacities, and personal growth of individuals.the study concludes that integrating these quranic perspectives into performance management systems could lead to a more holistic and ethically grounded approach to performance evaluation and development in islamic organizations.future research directions include examining the concept of performance in hadith literature, exploring the practical implications of this quranic model in contemporary organizations, and investigating how these principles can be operationalized in performance management systems.