مرور نظام‌مند رهبری معنوی و بهره‌وری سرمایه انسانی؛ کلید موفقیت و رشد سازمانی

یکی از روندهایی که در سال‌های اخیر پیرامون موضوع رهبری موردتوجه قرار گرفته است، مبحث رهبری معنوی می‎باشد. برخی از پژوهشگران به اهمیت رهبری معنوی در ایجاد یک محیط کار پایدار برای کارکنان اشاره کرده‌اند و آن را موجب افزایش بهره‌وری در سازمان می‌دانند و برخی دیگر به جنبه‌های دیگر تاثیر رهبری معنوی بر بهره‌وری منابع انسانی پرداخته‌اند. بنابراین، ضرورت بررسی و ارائه دستاوردهای علمی و پژوهشی دراینزمینه بیش‌ازپیش احساس می‌شود. در این مطالعه از روش مرور سامانمند به‌عنوان روش پژوهش، و به‌منظور بررسی فرایند پژوهش از چارچوب آرکسی و اومالی (2005) به‌عنوان راهنما استفاده و در این چارچوب مراحل تحلیل بر پایه موثرترین روش‌ها و ساده‌ترین دستورالعمل تشریح شده است. جامعه آماری پژوهش، 654 مقاله از پایگاه‌های داده اسکوپوس و گوگل اسکالر، و انتشارات الزویر، وایلی، فرانسیس و تیلور، که پس از غربالگری، تعداد 54 مقاله، که با هدف پژوهش مطابقت داشت، به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش جهت ارائه مفهوم یکپارچه از یک چارچوب چهارسطحی استفاده شده و یافته‌های پژوهش در قالب سطوح فردی، تیمی، سازمانی و فراسازمانی ارائه شده است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که پژوهشگران و مدیران سازمان‌ها می‌توانند با توجه به رهبری معنوی در چهار سطح (فردی، تیمی، سازمانی، و فراسازمانی)، انگیزه افراد و بهره‌وری سازمانی را افزایش دهند.

systematic review of spiritual leadership and human capital productivity; the key to organizational success and growth

one of the trends that have been noticed in recent years regarding the issue of leadership is the issue of spiritual leadership. some researchers have pointed out the importance of spiritual leadership in creating a stable work environment for employees and consider it to increase productivity in the organization, and others have discussed other aspects of the effect of spiritual leadership on the productivity of human resources. therefore, the need to review and present scientific and research achievements in this field is felt more and more. in this study, the systematic review method was used as a research method, and in order to examine the research process, the framework of arksi and o'malley (2005) was used as a guide, and in this framework, the stages of analysis were described based on the most effective methods and the simplest instructions. the statistical population of the research, 654 articles from scopus and google scholar databases, and elsevier, wiley, francis and taylor publications, after screening, 54 articles, which matched the purpose of the research, were selected as the sample size. in this research, a four-level framework is used to present an integrated concept, and research findings are presented in the form of individual, team, organizational, and extra-organizational levels. the result of the research shows that researchers and managers of organizations can increase the motivation of people and organizational productivity by considering spiritual leadership at four levels (individual, team, organizational, and extra-organizational).